ทำไมคนอเมริกันจำนวนไม่น้อย ถึงอยากได้คนสุดโต่งอย่าง Trump มาเป็นประธานาธิปดี?
ในสายตาคนไทยแบบเรา ที่ไม่เข้าใจถึงแก่นรากของอเมริกันในทุกวันนี้ เราคงงงๆ ว่า คนอเมริกันมันบ้าหรือเปล่าที่จะเอาคนอย่าง Trump มาเป็นประธานาธิปดี

พอได้เห็นสารคดีนี้ บางอ้อเลยครับว่า อเมริกันในทุกวันนี้มันไม่ได้สวยหรูเหมือนอเมริกันที่เราเคยรู้จักเมื่อสัก 10-20 ปีที่แล้ว ที่เป็นประเทศในฝันของคนหลายคน ปลอดภัย อุดมสมบูรณ์ มั่นคง และมั่งคั่ง

ถ้าคุณมีเวลาสัก 80 นาที (ราวชั่วโมงครึ่ง) เพื่อชมสารคดีนี้ ที่ถูกปล่อยออกมาต้นพค. 59 นี้เอง (จะด้วยเจตนาทางการเมืองหรือไม่ก็ตาม) คุณจะเข้าใจในอีกด้านหนึ่งว่า อเมริกาบอบช้ำแค่ไหนทางระบบเศรษฐกิจ การเงิน และอาจรวมถึงความมั่นคงของประเทศ หลังปล่อยให้จีนเบียดเข้ามาใน WTO ได้ แต่นั่นไม่สำคัญเท่ากับการปล่อยไฟเขียวทุกประตูกับการค้าเสรี ที่ได้รับการอุ้มชูเลี้ยงดูปูเสื่ออย่างดีโดยพรรคเดโมเครตจากรัฐบาล คลินตัน 1 คลินตัน 2 จนมาถึง โอบามา

อุตสาหกรรมในอเมริกันเจ้งไปกว่า 57,000 แห่ง ตลอด 10 ปีที่ผ่านมา ส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตการทำงานของชาวอเมริกันไป 25 ล้านคน(Decent Job) ในสารคดี ผมชอบตรงที่เขา quote คำว่า "For Every Action, There is an equal and opposite Reaction" ถ้าจะแปลให้กินใจแบบไทยๆ คงเข้าทำนอง "กรรมย่อมสนองการกระทำ" ทำนองนั้น

คือในสารคดีพยายามถ่ายทอดเรื่องราวให้เห็นว่า อเมริกันพังเพราะรัฐบาล+ธุรกิจยักษ์ใหญ่ที่โลภมาก+คนอเมริกันที่เห็นแต่ของ ถูก (ฟังดูคล้ายๆ ประเทศไทยอย่างกะถอดแบบมา)

ในสารคดีราว 10 นาทีแรก ผู้จัดทำพยายามเดินเรื่องให้เห็นว่าผู้คนอเมริกันมีความสุขกับการช็อปปิ้ง กับของถูก โดยที่ทั้งรู้และไม่รู้ว่าผลิตจากจีน และพยายามชี้ให้เห็นว่านี่คือการฆ่าตัวตายของคนอเมริกันที่ไม่สนับสนุน สินค้าในประเทศ

การฮั้วกันระหว่างพรรคการเมืองกับเหล่านายทุนยักษ์ใหญ่ในช่วงต้นปี 2001 อย่าง ไมโครซอฟต์ โบอิ้ง (เครื่องบิน) ยีอี (GE เครื่องใช้ในบ้านจนถึงอากาศยาน) และ แคตตาปีล่า (ก่อสร้าง เครื่องยนตร์) กับแนวคิดการย้ายฐานการลงทุนไปที่จีน โดยเชื่อว่าทุกอย่างจะไปได้สวย สหรัฐจะมีอิทธิพลเหนือจีนได้ในที่สุด

แต่ตลอดสิบปีทีผ่านมา นอกจากผลลัพธ์จะตรงข้ามแล้ว บริษัทอีก ฯลฯ ตั้งแต่ Cisco ไปถึงแอปเปิ้ล ก็แห่กันย้ายฐานไปจีน เหมือนดังโรคระบาด นักธุรกิจหวังเพียงว่าจะมีกำไรที่มากขึ้น ฉัน R&D ที่นี่ แล้วไปจ้างแรงงานถูกๆ ในจีนทำ ...ฉันจะกำไรอย่างที่ไม่เคยมีธุรกิจไหนทำได้มาก่อน โดยทิ้งคนอเมริกันว่างงานอยู่เบื้องหลัง และเหล่าพรรคการเมือง(ทั้งเดโมเครต และรีพับลีกัน) ก็ไม่ได้ดำเนินการใดๆ ที่ดี ต่อประชาชนของเขา (จนทุกวันนี้สถานการณ์ตรึงเครียดเกิดขึ้นในอเมริกาบ่อยๆ กราดยิง ความคลั่ง ความเครียด เกิดจากปัญหาปากท้องที่แย่ลงของชาวอเมริกันทั้งนั้น)

บริษัทยักษ์ใหญ่ข้ามชาติเหล่านี้ ทำกำไรอื้อซ่า จากการย้ายฐานผลิตพร้อม know-how ไปที่จีน แลกกับผลกำไรก้อนโตที่บริษัทขายผลิตภัณฑ์ในราคาถูกไปทั่วโลก หลายคนอาจคิดว่า ก็มันเป็นเรื่องปกติของธุรกิจ บริษัทยักษ์ใหญ่เหล่านี้หักหลังอเมริกาตรงไหน? ตรงที่บริษัทเหล่านี้เคยได้รับการอุ้มชูโดยรัฐบาลอเมริกัน แล้วก็หักหลังประเทศชาติด้วยการยกทุกสิ่งทุกอย่างให้จีนไปอย่างง่ายดาย เพียงเพื่อแลกกับฐานผลิตที่ถูก และกำไรที่มากขึ้น

ในสารคดีบอกไว้ว่า จีนหักหลังอเมริกันทุกอย่าง ตั้งแต่ดูด know-how ขโมยทรัพย์สินทางปัญญา การกดขี่แรงงาน ฯลฯ แล้วจีนก็ดูดความรู้เหล่านั้นไปสร้างธุรกิจแข่งกับอเมริกา โดยมีผลิตภัณฑ์ที่คุณภาพเท่ากัน แต่ราคาถูกว่า 10 เท่า แน่นอนผู้บริโภคชาวอเมริกันไม่แคร์ที่จะเลือกซื้ออย่างเมามัน

ตัวอย่างยักษ์ใหญ่ค้าปลีกอย่าง WalMart สินค้าในห้างนี้กว่า 90% ผลิตจากจีน! นักธุรกิจนำเข้ารวยขึ้น ธุรกิจอเมริกันทยอยเจ้งเพิ่ม เพราะไม่สามารถแข่งขันกับต้นทุนที่แสนถูกของจีนได้ ลองฟังนาทีที่ 42:54 และ 1:01:50 เป็นต้นไป เนื้อๆ ทั้งนั้นครับ ฟังแล้วปวดใจแทนคนอเมริกันครับ ได้แต่หวังว่าประเทศไทยเรา รัฐบาลกับนักธุรกิจยักษ์ใหญ่คงไม่เห็นแก่ได้จนนำพาประเทศดิ่งเหวแบบที่คน อเมริกาประสบอยู่นะครับ

มีรายละเอียดยิบย่อย และแง่คิดมากมายจากในสารคดี ลองดูครับ ผมอาจจะเก็บรายละเอียดได้ไม่หมด แต่มันสะท้อนใจลึกๆ นะครับ หลังจากที่ได้ดู เพราะมันละม้ายคล้ายคลึงกับประเทศไทยเหมือนถ่ายสำเนามา อย่างไงอย่างงั้นเลยครับ
cr. Thaiwebgazine