วันที่ 30 พฤศจิกายน 2558 เป็นวันที่ กสทช. พาคณะสื่อมวลชนไปชมความพร้อมการปิดระบบทีวีภาคพื้นดินอนาล็อก (ทีวี 6 ช่องเดิม) ณ พื้นที่เกาะสมุย อันเนื่องจากที่เกาะสมุยนั้นมีระบบทีวีอนาล็อกอยู่ซึ่งเป็นของ ThaiPBS (ITV เดิม) ซึ่งตามแผนความถี่กำหนดให้ระบบดิจิตอลใช้คลื่นความถี่เดียวกับระบบเดิม ทำให้ไม่สามารถเปิดทั้ง 2 ระบบพร้อมกันได้ ในการเดินทางครั้งนี้นอกจากผมแล้วยังมี @JohnNatadee ที่มากับคณะสื่อมวลชนด้วย
สำหรับรูปประกอบต่าง ๆ สามารถติดตามได้จาก #ยามเฝ้าจอ (
https://twitter.com/search?q=ยามเฝ้าจอ&src=typd) #DTV4ALL (
https://twitter.com/search?q=%23dtv4all&src=tyah)
ยามเช้า (สายมาก) ณ ริมฝั่งท่าเรือดอนสัก จังหวัดสุราษฎร์ธานี คณะสื่อมวลชนหลายช่อง ได้แก่ 3, ThaiPBS, Voice TV, Thairath TV, PPTV, Amarin TV (ช่อง ONE มาทีหลังพร้อม @supinya ซึ่งติดให้การอยู่ที่ศาล) ได้ขึ้นเรือเฟอร์รี่ของ Seatran เรือลำนี้ได้มีการติดตั้งเสาอากาศดิจิตอลทีวีเรียบร้อย ซึ่งทาง @Thawatchai_NBTC เป็นผู้กล่าวเปิดงานและได้สาธิตการรับชมโทรทัศน์ระบบดิจิตอลบนเรือ และได้พาชมเสาอากาศที่ติดตั้งบนเรือ สำหรับการรับสัญญาณดิจิตอลทีวีบนเรือนี้ เป็นการรับสัญญาณจากสถานีฝั่งสุราษฎร์ธานี ซึ่งสัญญาณจากสถานีส่งนี้มีความครอบคลุมไกลถึงฝั่งเกาะสมุยแถว ๆ บ้านหน้าทอนเลยทีเดียว จากที่สังเกตการรับชมพบว่าเห็นสัญญาณขาดหายบ้าง (ภาพค้างไปเลย) แต่โดยรวมแล้วดูดีกว่าโทรทัศน์ผ่านดาวเทียมที่ได้ทดลองรับชมมาก่อนหน้านี้ที่พบการติดขัดของสัญญาณบางช่วงเป็นระยะเวลา 5-10 นาทีเลย
เมื่อมาถึงฝั่งท่าเรือหน้าทอน ทาง กสทช. ได้จัดให้คณะสื่อมวลชนขึ้นไปชมสถานีเสริมเกาะสมุย (เขาป้อม) ซึ่งอยู่ในพื้นที่ของทหารอากาศ (สถานีรายงานเกาะสมุย) ระหว่างทางก่อนจะขึ้นเขานี้ก็พบป้ายประชาสัมพันธ์การปิดระบบโทรทัศน์ภาคพื้นดินอนาล็อกของ ThaiPBS อยู่เป็นระยะ ๆ เมื่อถึงถนนที่ใช้ขึ้นสถานีส่ง ความรู้สึกจากที่นั่งรถตู้นั่นคือกว่าจะขึ้นไปได้นี่เรียกว่าไต่เนินแล้วไต่เนินอีก เลี้ยววนไปมาและค่อนข้างชันมาก ด้านบนนี้ (ที่ยังมีทางให้ไปต่อได้อีก) เป็นอาคารสีเขียวมรกตของ CAT Telecom (สถานีโทรคมนาคมเกาะสมุย) ซึ่งทาง ITV ได้ทำการเช่าพื้นที่ห้องหนึ่งในอาคารนี้เพื่อตั้งสถานีส่งอนาล็อก (ตาม TOR ของ สปน. ซึ่งก็ไม่ได้มีเฉพาะเครื่องส่งอนาล็อกของ ThaiPBS อย่างเดียว แต่ยังมีเครื่องส่งสัญญาณของ DTAC และเครื่องส่งวิทยุของ สทท. 96.75 MHz ด้วย) และเมื่อโอนมาเป็น ThaiPBS ก็ยังคงได้ดูแลสถานีนี้ต่อไป (ในรูปแบบของสถานีที่ไร้คนมาดูแลประจำ) เมื่อคราวเปิดระบบดิจิตอลทีวี ทาง ThaiPBS ในฐานะที่คุ้นเคยกับสถานีนี้จึงเข้ามาปรับปรุงใช้ห้องอีกห้องในอาคาร (ที่มีขนาดเล็กกว่ามาก) ตั้งเครื่องส่งและจัดการระบบไฟเพื่อรองรับ MUX ปัจจุบัน 4 MUX และ MUX ในอนาคตอีก 2 แห่ง เรื่องเล่าจาก @EngineerThaiPBS มีว่าตอนมาสำรวจสถานีส่งนี้ในตอนแรกวางแผนว่าจะตั้งตู้ Container เพิ่มวางระบบดิจิตอลทีวี แต่เมื่อพบว่ามีห้องว่างที่ไม่ได้ใช้งาน (และทรุดโทรมอย่างหนัก) จึงเปลี่ยนไปใช้ห้องนี้แทน
ขณะที่เยี่ยมชมนั้น มีเครื่องส่งที่เปิดใช้งานแล้ว 3 MUX นั้นคือ ททบ. MUX 2, 5 (เป็นตู้เดียวกัน) และ MCOT (เป็นเหมือนกระเป๋าหิ้ว) ส่วนของ MUX TPBS นั้นฝากไว้ตู้เดียวกับ Combiner ยังไม่ได้เปิดออกอากาศ ต้องรอคืนนี้หลังจากที่มีการปิดเครื่องส่งอนาล็อกก่อน ซึ่งเป็นที่น่าเสียดายว่าไม่สามารถให้คณะสื่อไปรับชมบรรยากาศประวัติศาสตร์นี้ได้ ส่วนบนหลังคาของอาคารนี้เป็นเสาส่งใหญ่ ๆ มีเสาอากาศดิจิตอลทีวีติดอยู่ และมีระบบดาวเทียมสำหรับรับสัญญาณ
ในทางเทคนิคแล้วสถานีเขาป้อมนี้ไม่สามารถครอบคลุมพื้นที่ทั้งเกาะสมุยได้ด้วยกายภาพของเกาะที่เป็นเขาเสียเยอะ ทางด้านตะวันออกของเกาะ (แถวเชิงมนต์) จะไม่สามารถรับสัญญาณได้เลย ในเฟสถัดไปจึงมีความจำเป็นต้องตั้งสถานีเสริมอีก โดยในตอนนี้มีหลายตัวเลือก ไม่ว่าจะเป็นเกาะพะงัน หรือตั้งสถานีเสริมอีกแห่งบนเกาะสมุยก็ได้ และคลื่นความถี่ที่ใช้ออกอากาศบนเกาะสมุยนี้จะเป็นคนละคลื่นกับที่ใช้บนฝั่งสุราษฎร์ธานี เนื่องจากปัญหาที่เคยเกิดขึ้นในสถานีขอนแก่น และสถานีเสริมใกล้เคียงที่เกิดคลื่นรบกวนกันเอง (เพราะใช้ความถี่เดียวกัน แต่ตอนนี้ใช้การปรับแต่งอื่นแก้ปัญหาแทน)
ยามเย็นเมื่อลงจากสถานีส่งเขาป้อมก็กลับมายังที่พักของสื่อมวลชน (ซึ่งจะใช้เป็นที่จัดงานสัมมนาในวันพรุ่งนี้) ก็เป็นเวลาแถลงข่าวของ กสทช. ซึ่งก็ได้ย้ำสาเหตุของการปิดระบบนั่นคือ เพื่อลดค่าใช้จ่ายพลังงานของทั้งภาครับ/ภาคส่ง, สามารถนำคลื่นที่ไม่ได้ใช้งานไปประกอบกิจการอื่น รวมถึงย้ำว่าจะเร่งให้ผู้ประกอบการรายเดิมทยอยปิดระบบอนาล็อคให้ได้ตามแผนคือปี 2561 ซึ่งการที่จะพูดเรื่องปิดระบบอนาล็อคได้อย่างเต็มปากเต็มคำนั้น คงต้องเร่งให้ระบบดิจิตอลทีวีมีความครอบคลุมประชากรให้ได้มากที่สุดให้มีผู้ได้รับผลกระทบจากการไม่ได้รับชมโทรทัศน์ให้น้อยที่สุด สำหรับผู้ประกอบการเอกชนได้แก่ 3, 7 จะต้องมีการเจรจากับ อสมท. และ ททบ. เพื่อชดเชยผลประโยชน์ที่อาจจะสูญเสียไปเพื่อให้สามารถดำเนินไปตามแผนปิดระบบอนาล็อคให้ได้
ในภาคค่ำเป็นกิจกรรมบันเทิง ปิดท้ายด้วยการเปิดตัวเพลงประจำแคมเปญดิจิตอลทีวีชื่อ "ดิจิตอลทีวี" ซึ่งคุณศุ บุญเลี้ยง, นก เฉลียง แต่งเพลงนี้ไว้ ฟังรอบแรกก็ค่อนข้างติดหูเหมือนฟังเพลง 3-4 เพลงของเฉลียงรวมกัน ได้มีโอกาสฟังเสียงกรรมการ กสทช. ร้องเพลงนี้ ก็พบว่าเป็นงานครับ เสียงดีมิใช่เล่น
ขอจบรายงานจากสมุยไว้เพียงเท่านี้ครับ
เรื่องเล่าจาก Analog Switch Off สมุย 30 พฤศจิกายน 2558
สำหรับรูปประกอบต่าง ๆ สามารถติดตามได้จาก #ยามเฝ้าจอ (https://twitter.com/search?q=ยามเฝ้าจอ&src=typd) #DTV4ALL (https://twitter.com/search?q=%23dtv4all&src=tyah)
ยามเช้า (สายมาก) ณ ริมฝั่งท่าเรือดอนสัก จังหวัดสุราษฎร์ธานี คณะสื่อมวลชนหลายช่อง ได้แก่ 3, ThaiPBS, Voice TV, Thairath TV, PPTV, Amarin TV (ช่อง ONE มาทีหลังพร้อม @supinya ซึ่งติดให้การอยู่ที่ศาล) ได้ขึ้นเรือเฟอร์รี่ของ Seatran เรือลำนี้ได้มีการติดตั้งเสาอากาศดิจิตอลทีวีเรียบร้อย ซึ่งทาง @Thawatchai_NBTC เป็นผู้กล่าวเปิดงานและได้สาธิตการรับชมโทรทัศน์ระบบดิจิตอลบนเรือ และได้พาชมเสาอากาศที่ติดตั้งบนเรือ สำหรับการรับสัญญาณดิจิตอลทีวีบนเรือนี้ เป็นการรับสัญญาณจากสถานีฝั่งสุราษฎร์ธานี ซึ่งสัญญาณจากสถานีส่งนี้มีความครอบคลุมไกลถึงฝั่งเกาะสมุยแถว ๆ บ้านหน้าทอนเลยทีเดียว จากที่สังเกตการรับชมพบว่าเห็นสัญญาณขาดหายบ้าง (ภาพค้างไปเลย) แต่โดยรวมแล้วดูดีกว่าโทรทัศน์ผ่านดาวเทียมที่ได้ทดลองรับชมมาก่อนหน้านี้ที่พบการติดขัดของสัญญาณบางช่วงเป็นระยะเวลา 5-10 นาทีเลย
เมื่อมาถึงฝั่งท่าเรือหน้าทอน ทาง กสทช. ได้จัดให้คณะสื่อมวลชนขึ้นไปชมสถานีเสริมเกาะสมุย (เขาป้อม) ซึ่งอยู่ในพื้นที่ของทหารอากาศ (สถานีรายงานเกาะสมุย) ระหว่างทางก่อนจะขึ้นเขานี้ก็พบป้ายประชาสัมพันธ์การปิดระบบโทรทัศน์ภาคพื้นดินอนาล็อกของ ThaiPBS อยู่เป็นระยะ ๆ เมื่อถึงถนนที่ใช้ขึ้นสถานีส่ง ความรู้สึกจากที่นั่งรถตู้นั่นคือกว่าจะขึ้นไปได้นี่เรียกว่าไต่เนินแล้วไต่เนินอีก เลี้ยววนไปมาและค่อนข้างชันมาก ด้านบนนี้ (ที่ยังมีทางให้ไปต่อได้อีก) เป็นอาคารสีเขียวมรกตของ CAT Telecom (สถานีโทรคมนาคมเกาะสมุย) ซึ่งทาง ITV ได้ทำการเช่าพื้นที่ห้องหนึ่งในอาคารนี้เพื่อตั้งสถานีส่งอนาล็อก (ตาม TOR ของ สปน. ซึ่งก็ไม่ได้มีเฉพาะเครื่องส่งอนาล็อกของ ThaiPBS อย่างเดียว แต่ยังมีเครื่องส่งสัญญาณของ DTAC และเครื่องส่งวิทยุของ สทท. 96.75 MHz ด้วย) และเมื่อโอนมาเป็น ThaiPBS ก็ยังคงได้ดูแลสถานีนี้ต่อไป (ในรูปแบบของสถานีที่ไร้คนมาดูแลประจำ) เมื่อคราวเปิดระบบดิจิตอลทีวี ทาง ThaiPBS ในฐานะที่คุ้นเคยกับสถานีนี้จึงเข้ามาปรับปรุงใช้ห้องอีกห้องในอาคาร (ที่มีขนาดเล็กกว่ามาก) ตั้งเครื่องส่งและจัดการระบบไฟเพื่อรองรับ MUX ปัจจุบัน 4 MUX และ MUX ในอนาคตอีก 2 แห่ง เรื่องเล่าจาก @EngineerThaiPBS มีว่าตอนมาสำรวจสถานีส่งนี้ในตอนแรกวางแผนว่าจะตั้งตู้ Container เพิ่มวางระบบดิจิตอลทีวี แต่เมื่อพบว่ามีห้องว่างที่ไม่ได้ใช้งาน (และทรุดโทรมอย่างหนัก) จึงเปลี่ยนไปใช้ห้องนี้แทน
ขณะที่เยี่ยมชมนั้น มีเครื่องส่งที่เปิดใช้งานแล้ว 3 MUX นั้นคือ ททบ. MUX 2, 5 (เป็นตู้เดียวกัน) และ MCOT (เป็นเหมือนกระเป๋าหิ้ว) ส่วนของ MUX TPBS นั้นฝากไว้ตู้เดียวกับ Combiner ยังไม่ได้เปิดออกอากาศ ต้องรอคืนนี้หลังจากที่มีการปิดเครื่องส่งอนาล็อกก่อน ซึ่งเป็นที่น่าเสียดายว่าไม่สามารถให้คณะสื่อไปรับชมบรรยากาศประวัติศาสตร์นี้ได้ ส่วนบนหลังคาของอาคารนี้เป็นเสาส่งใหญ่ ๆ มีเสาอากาศดิจิตอลทีวีติดอยู่ และมีระบบดาวเทียมสำหรับรับสัญญาณ
ในทางเทคนิคแล้วสถานีเขาป้อมนี้ไม่สามารถครอบคลุมพื้นที่ทั้งเกาะสมุยได้ด้วยกายภาพของเกาะที่เป็นเขาเสียเยอะ ทางด้านตะวันออกของเกาะ (แถวเชิงมนต์) จะไม่สามารถรับสัญญาณได้เลย ในเฟสถัดไปจึงมีความจำเป็นต้องตั้งสถานีเสริมอีก โดยในตอนนี้มีหลายตัวเลือก ไม่ว่าจะเป็นเกาะพะงัน หรือตั้งสถานีเสริมอีกแห่งบนเกาะสมุยก็ได้ และคลื่นความถี่ที่ใช้ออกอากาศบนเกาะสมุยนี้จะเป็นคนละคลื่นกับที่ใช้บนฝั่งสุราษฎร์ธานี เนื่องจากปัญหาที่เคยเกิดขึ้นในสถานีขอนแก่น และสถานีเสริมใกล้เคียงที่เกิดคลื่นรบกวนกันเอง (เพราะใช้ความถี่เดียวกัน แต่ตอนนี้ใช้การปรับแต่งอื่นแก้ปัญหาแทน)
ยามเย็นเมื่อลงจากสถานีส่งเขาป้อมก็กลับมายังที่พักของสื่อมวลชน (ซึ่งจะใช้เป็นที่จัดงานสัมมนาในวันพรุ่งนี้) ก็เป็นเวลาแถลงข่าวของ กสทช. ซึ่งก็ได้ย้ำสาเหตุของการปิดระบบนั่นคือ เพื่อลดค่าใช้จ่ายพลังงานของทั้งภาครับ/ภาคส่ง, สามารถนำคลื่นที่ไม่ได้ใช้งานไปประกอบกิจการอื่น รวมถึงย้ำว่าจะเร่งให้ผู้ประกอบการรายเดิมทยอยปิดระบบอนาล็อคให้ได้ตามแผนคือปี 2561 ซึ่งการที่จะพูดเรื่องปิดระบบอนาล็อคได้อย่างเต็มปากเต็มคำนั้น คงต้องเร่งให้ระบบดิจิตอลทีวีมีความครอบคลุมประชากรให้ได้มากที่สุดให้มีผู้ได้รับผลกระทบจากการไม่ได้รับชมโทรทัศน์ให้น้อยที่สุด สำหรับผู้ประกอบการเอกชนได้แก่ 3, 7 จะต้องมีการเจรจากับ อสมท. และ ททบ. เพื่อชดเชยผลประโยชน์ที่อาจจะสูญเสียไปเพื่อให้สามารถดำเนินไปตามแผนปิดระบบอนาล็อคให้ได้
ในภาคค่ำเป็นกิจกรรมบันเทิง ปิดท้ายด้วยการเปิดตัวเพลงประจำแคมเปญดิจิตอลทีวีชื่อ "ดิจิตอลทีวี" ซึ่งคุณศุ บุญเลี้ยง, นก เฉลียง แต่งเพลงนี้ไว้ ฟังรอบแรกก็ค่อนข้างติดหูเหมือนฟังเพลง 3-4 เพลงของเฉลียงรวมกัน ได้มีโอกาสฟังเสียงกรรมการ กสทช. ร้องเพลงนี้ ก็พบว่าเป็นงานครับ เสียงดีมิใช่เล่น
ขอจบรายงานจากสมุยไว้เพียงเท่านี้ครับ