บุกถล่มเลนินกราด...ตามล่า T-22

กระทู้สนทนา

สวัสดีครับพี่ ป้า น้า อา แห่งห้องคนบ้ามือหมุนที่เคารพทุกๆท่าน
วันนี้ผมจะพาไปสัมผัสกับกล้อง LUBITEL 166B
ซึ่งเป็นกล้อง TLR (twin lens reflex) Medium Format ที่มีชื่อเสียงยาวนานรุ่นหนึ่งจากรัสเซียครับ
มันถูกผลิตขึ้นโดยโรงงาน LOMO ( Leningrad Optical Mechanical Association )
ซึ่งมีฐานที่ตั้งอยู่ที่เมืองเลนินกราด ซึ่งปัจจุบันคือเมืองเซนต์ปีเตอร์สเบิร์กใกล้กับชายแดนรัสเซีย-ฟินแลนด์
อยากรู้ว่าอยู่ตรงไหนก็เปิดแผนที่โลกโดยพลัน
จากข้อมูลบอกว่ากล้องตระกูลนี้ถูกผลิตขึ้นตั้งแต่ปี ค.ศ. 1950 โดยมีหน้าตาคล้ายกับ Voigtlander Brillant ของค่ายเยอรมันครับ

โดย Lubitel TLR ผลิตในปี 1950-1956
Lubitel-2 ผลิตในปี 1955-1977
Lubitel-166 ผลิตในปี 1977-1980
Lubitel-166B ผลิตในปี 1980-1984
Lubitel-166 Universal ผลิตในปี 1984-1988
ซึ่ง Lubitel ทุกรุ่นใช้เลนส์โมเดลเดียวกันทั้งหมดคือ Triplet T-22 4.5/75 Three elements lens ครับ

กล้อง Lubitel นี้ได้รับความนิยมเป็นอย่างยิ่งจากช่างภาพแนว Art photography และช่างภาพสมัครเล่น
เนื่องจากเป็นกล้อง Medium Format ที่ราคาถูก แต่คุณภาพดี ให้สีสันที่แสบสันต์สไตล์กล้อง LOMO

โดยกล้อง TLR นี้โดยส่วนใหญ่จะใช้วิธีโฟกัสภาพโดยการหมุนที่ Knob ด้านข้างตัวกล้องครับ
ซึ่งมันจะไปบังคับแผงเลนส์ทั้งแผงให้ยืดออกหรือหดเข้าเพื่อโฟกัสภาพ คล้ายหลักการทำงานของเบลโล่นั่นเอง
ไม่ว่าจะเป็น TLR ของ Rolleiflex , Ysshica , Mamiya เป็นอาทิ

แต่ TLR ตระกูล Lubitel นี้กลับใช้วิธีการโฟกัสโดยการหมุนที่ตัวเลนส์ เหมือนการโฟกัสภาพจากเลนส์ทั่วๆไป
ทำให้เราสามารถนำมันมาโมดิฟายได้ง่ายๆครับ
……………
……………
ในเดือนตุลาคมที่ผ่านมาผมจึงสั่งนำเข้า Lubitel-166B มาตัวหนึ่ง
โดยผมพยายามหาในราคาไม่เกิน 40USd. ครับ ปรากฏว่าไปเจอตัวที่ถูกใจที่ตั้งราคาเอาไว้ 40USd.
แถมยังแนบท้ายว่า or best offer โดยที่ตัวกล้องและเลนส์นั้นอยู่ในสภาพเกือบ 100 เปอร์เซ็นต์
มีตำหนิเพียงช่องสำหรับใส่สายคล้องคอที่มันหักไปข้างหนึ่งเท่านั้น อุปกรณ์เสริมครบครันทั้งซองหนัง สายหนังใหม่เอี่ยม
แต่ยังหน้าด้าน offer ไปที่ 30 USd. ซึ่งทางผู้ขายก็เซย์เยสทันทีไม่รีรอ
จึงได้มาครอบครองในราคาเพียง 30USd. รวมส่งเรียบร้อย
หมายความว่าแปลงเป็นเงินไทยเพียงหนึ่งพันหนึ่งร้อยกว่าบาทเท่านั้นครับ
……………
……………
ใช้เวลาทำใจประมาณ 2 สัปดาห์กว่าจะได้ทำการชำแหละ เนื่องจากกล้องมันสวยมาก
ทำงานเต็มระบบ ชัตเตอร์ตรง รูรับแสงเป็นปกติ ชิ้นเลนส์สภาพ 100 เปอร์เซ็นต์ ไม่มีรอยใดๆทั้งสิ้น
แต่สุดท้ายก็ทำการไขน๊อต 4 ตัวด้านหลังกล้อง เพียงเท่านี้เลนส์ก็หลุดออกมาเรียบร้อยครับ
วิ่งไปโรงกลึงพี่ชายย่านพระรามสองทันที เพื่อให้ช่างอ๋า มือวางอันดับหนึ่งของ PK precision parts co,Ltd ทำการสร้างอแดปเตอร์ให้
โดยการแปลงร่างเป็นเมาท์ M42 ครับ โดยช่างอ๋าใช้เวลาประมาณ 15 นาทีกับอีก 28 วินาที ก็เป็นอันเรียบร้อย
กลายร่างเป็น Triplet T-22 4.5/75 M42 mount พร้อมประกบกับ Digital camera ตัวไหนก็ได้บนโลกใบนี้แล้ว

Triplet T-22 ตัวนี้มี 10 เบลดครับ จึงให้โบเก้ที่กลมทุกค่าการรับแสง
ระยะ Minimum focus ที่ใกล้มากเนื่องจากมันไม่มีตัวล๊อคโฟกัส เพราะมันใช้เลนส์ตัวบนเป็นตัวล๊อคครับ
เพราะฉะนั้นเราจึงสามารถโฟกัสให้ใกล้ขึ้นๆได้ จนเลนส์มันหลุดออกจากเบ้านั่นแหละครับ

แต่ทั้งนี้มันก็ไม่ใช่ปัญหาแต่ประการใด เนื่องจากเลนส์ระยะเทเลโฟโต้พิกัด 75mm นั้นเรามักใช้ถ่ายภาพระยะปานกลางเป็นหลัก
โดยที่ผมสามารถโฟกัสที่ระยะประมาณ 20cm. โดยที่เลนส์ยังไม่หลุดออกมาเลยนะครับ
……………
……………
จากการทดสอบเบื้องต้นพบว่ามันตอบสนองการใช้งานได้ดีอย่างน่าทึ่งครับ
การหาโฟกัสทำได้ง่าย เข้าเป็นเข้า หลุดเป็นหลุด มองเห็นชัดเจนในช่องมองภาพ
ให้ความคมที่น่าพอใจตั้งแต่ F5.6 และจะสุดยอดมากๆตั้งแต่ F8.0 ขึ้นไป
ในขณะที่เอฟกว้างสุดที่ 4.5 นั้นก็อยู่ในเกณฑ์ดีที่ใช้งานได้จริง
ซึ่งมันแตกต่างอย่างสิ้นเชิงกับเลนส์ในพิกัดเดียวกันของ Voigtlander อย่าง Vaskar 4.5/75
ซึ่งมาจากกล้อง Voigtlander perkeo 1 folding camera medium format 6x6 ที่ผมมีอยู่
ซึ่งตัวนั้นหมุนโฟกัสยากกว่ามาก เข้าก็เหมือนไม่เข้า เอฟกว้างสุดฟุ้งระเบิดระเบ้อ
ความคมเริ่มดีที่ F8.0 การโฟกัสต้องเล็งแล้วเล็งอีก

T-22 ตัวนี้ให้สีสันที่สดเข้มกลมกล่อมแต่แสบสันต์สไตล์ LOMO การเก็บรายละเอียดดีจนไม่น่าเชื่อว่ามันจะมีราคาถูกแสนถูก
ให้ผลงานที่ดีทั้งการถ่ายภาพตามแสงและการถ่ายย้อนแสงครับ สามารถใช้งานได้ดีทั้งในสภาพแสงน้อยและสภาพแดดจัด
ที่สำคัญอีกประการหนึ่งก็คือมันสามารถใส่ Hood บังแสงได้ครับ โดยใช้ขนาด 40.5mm
ซึ่งผมเอาฮู๊ดเหล็กของ Industar-61 มาใส่ ซึ่งมันช่วยให้ภาพที่ได้มีความสดใสมากขึ้นอย่างเห็นได้ชัดครับ

จากการทอลองถ่ายภาพกับ T-22 ตัวนี้ประมาณ 1 สัปดาห์ มันทำให้ผมพอใจมากๆครับ
โฟกัสง่าย คมดี สีสวย ขนาดเล็ก พกพาสะดวก ถ่ายภาพทั่วๆไปได้ดีไม่แพ้เลนส์ราคาแพง

ข้อจำกัดของมันที่ดูจะเป็นรองเลนส์รัสเซียในระยะนี้ของผมซึ่งมีทั้ง Jupiter-9  2/85
Volna-3  2.8/80 และ Vega-12B  2.8/90 นั้นก็คือการละลายหลังในกรณีการถ่ายภาพแนวพอเทรท
ซึ่งมันไม่นุ่มนวลเท่าทั้งสามตัวที่กล่าวมาครับ
แต่ขอบอกตามตรงว่าถ้าไม่นำมาเปรียบเทียบกันแบบ frame by frame แล้ว
   “ดูไม่ออกครับ!!!”