ช่วงนั้นพระเจ้านยองยานกษัตริย์อังวะก็สวรรคตหลังสมเด็จพระนเรศวรหลังจากตีเมืองแสนหวีได้ ในกรณีนี้ถ้าสมเด็จพระนเรศวรไม่สวรรคตก่อน ทัพอยุทธยาอาจสามารถไล่ตีโต้ทัพอังวะที่กำลังสูญเสียผู้นำและน่าจะกำลังขวัญเสียอยู่ก็เป็นได้ มีความเป็นไปได้ที่จะช่วยเมืองแสนหวีที่อังวะกำลังจะบุกและไปตีเมืองนายที่เสียไปกลับมา จากนั้นค่อยรุกหน้าลงใต้ไปอังวะ ซึ่งช่วงนั้นจักรวรรดิของราชวงศ์ตองอูเดิมแตกเป็นส่วนๆ เมืองแปรกับเมืองตองอูก็ไม่ได้อยู่ใต้อำนาจอังวะจึงไม่น่าจะมาให้ความช่วยเหลือใดๆเพราะจะเป็นการประกาศตนเป็นศัตรูกับอยุธยา รามัญเทศะทางใต้ก็ตกเป็นของอยุทธยาทั้งหมด อำนาจของอังวะกินอยู่แถบพม่าตอนบนกับไทยใหญ่บางส่วนเท่านั้น

ฝ่ายสมเด็จพระนเรศวรมีกำลัง ๑๐๐๐๐๐ บวกกำลังจากทางเชียงใหม่และหัวเมืองไทใหญ่ที่ขึ้นกับล้านนาอีกต่อเสริมด้วย(น่าจะครอบคลุมถึงเชียงตุงและบางเมืองทางฝั่งตะวันตกของแม่น้ำสาละวิน) การยกทัพมาคราวนี้น่าจะมีความพร้อมมากกว่าคราวที่ยกไปตีเมืองตองอูใน พ.ศ.๒๑๔๒ เพราะคราวนั้นพระองค์ตั้งใจไปตีแค่หงสาวดี แต่พระเจ้าตองอูฉกตัวพระเจ้านันทบุเรงหนีไปตองอูก่อน พอพระองค์ไปตีโดยไม่ได้เตรียมว่าจะต้องขึ้นเหนือไปไกลเลยผิดแผนขาดเสบียง และยังมีกองโจรยะไข่คอยตัดเสบียงยู่เบื้องหลังด้วย มาครั้งนี้น่าจะเตรียมพร้อมมากขึ้น  โดยคงจะให้ลำเลียงเสบียงและยุทธปัจจัยจากทางหัวเมืองล้านนาและไทใหญ่มาเรื่อยๆ

ดูจากเส้นทางเดินทัพแล้วพระองค์น่าจะยกทัพไปทางเมืองหาง(อ.เวียงแหง เชียงใหม่)แล้วยกไปเมืองนายก่อนจะลงไปตีเมืองอังวะซึ่งอยู่ไม่ไกลนัก  และอาจจะแบ่งทัพให้ขึ้นเหนือไปช่วยเมืองแสนหวีอีกทาง สมเด็จพระนเรศวรคงจะทรงใช้หัวเมืองเมืองไทใหญ่ฐานกำลังก่อนจะรุกต่อไป บางทีอาจจะใช้วิธีให้เจ้าฟ้าไทใหญ่เมืองอื่นซึ่งอยู่ใต้พม่าให้เปลี่ยนมาช่วยพระองค์ก็อาจจะได้เพราะจริงๆเจ้าฟ้าไทใหญ่หลายเมืองก็ไม่ได้อยากอยู่ใต้พม่านัก ดังที่ปรากฏว่าเคยมีกบฏไทใหญ่อยูหลายเมืองก่อนหน้านั้น(ตามหลักฐานพม่า แสนหวีซึ่งขึ้นกับอยุทธยาหนุนให้เมืองบ้านหม้อ(Bhamo)กบฏอังวะ ทำให้อังวะยกมาตีแสนหวี) รวมถึงเกลี้ยกล่อมหัวเมืองไทใหญ่ที่ยังไม่ถูกพม่าตีอย่างสีป่อ(Hsipaw) เมืองมีด(Mong Mit) จากนั้นก็รุกต่อตีหัวเมืองรายทางแล้วไปปิดล้อมอังวะ

แต่พระโอรสองค์ใหญ่ของพระเจ้านยองยานอย่างสะโตมังของกะยอ(พระเจ้ามหาธรรมราชา/อะเหน่าก์แพะลุน) ก็เป็นผู้มีความสามารถในการศึกสงคราม ดูจากผลงานในอนาคตที่ตีเมืองแปร เมืองตองอูของนัดชิงหน่อง ตีเมืองสิเรียมของฟิลิป ดือ ปริตู ไปยึดหัวเมืองรามัญเทศะทั้งหมดรวมถึงหงสาวดีและล้านนากลับมาอยู่ในอำนาจพม่าอีกจนจักรวรรดิราชวงศ์ตองอูกลับมายิ่งใหญ่เกือบจะเท่าสมัยพระเจ้าบุเรงนอง(ยกเว้นอยุทธยา ล้านช้าง มณีปุระที่อังวะไม่ได้ไปตี)ก็นับว่ามีความสามารถอยู่มาก ก็ต้องลองคิดว่าสมเด็จพระนเรศวรจะทรงรับมือได้มั้ยครับ

ส่วนตัวแล้วคิดว่ามีแนวโน้มที่จะรุกไปถึงเมืองอังวะได้ครับ อาจจะถึงขั้นตีอังวะได้แต่น่าจะเป็นสงครามที่ยืดเยื้อกินเวลานานครับ และหลังจากตีได้ก็คงยากที่จะปกครองได้นานครับ