ผมมีกล้องฟิล์ม Olympus Pen EE กับ EE-3 ฮาล์ฟเฟรมรุ่นดึกดำบรรพ์อยู่สองตัว สั่งมาจากอีเบย์ในราคาไม่กี่ร้อยบาท ดูจากสภาพก็รู้ว่าไม่น่าจะใช้งานได้ แต่ด้วยความเป็นมนุษย์มือบอนก็อยากลองแกะเล่นดู



ปรากฏว่าคุณปู่ EE หมดอายุขัยไปแล้ว ทั้งเซเลเนียมเซลล์วัดแสง และกลไกชัตเตอร์ เมื่อเห็นว่าเกินเยียวยาดังนี้ก็เลยไม่ซ่อม ได้แต่งัดแงะเอาอะไหล่ที่อาจจะใช้การได้มาเก็บไว้ รอวันที่จะมีไอเดียเอาไปทำอะไรต่อ



ผมเอาเลนส์ออกมา เป็นเลนส์ที่บอกสเปคไว้ว่า Olympus D Zuiko 28mm f/3.5 made in Japan ด้วยความที่มันเป็นเลนส์กล้องฮาล์ฟเฟรม ซึ่งขนาดพอๆกับเซนเซอร์ APS-C มันก็ควรจะคลุมเซนเซอร์ M4/3 ของกล้องรุ่นหลานอย่าง OM-D ได้แน่นอน

หลังจากกองอะไหล่ไว้ประมาณเกือบสองเดือน ก็หาเวลาประกอบร่าง
ผมเอาชุดรูรับแสงออก เพราะถ้าเอาใส่ไว้จะยื่นเกะกะและมีร่องให้แสงรั่วเข้าไปข้างในนิดนึง พอแกะออกก็เอากระดาษแข็งม้วนเป็นวงเข้าไปครอบระหว่างชิ้นเลนส์ที่เคยมีช่องแสงรั่ว ให้มันไม่รั่วอีกต่อไป ซึ่งก็ต้องแลกกับการที่จะปรับรูรับแสงไม่ได้ จะค้างอยู่ที่ f/3.5 อย่างเดียว ซึ่งไม่เป็นไรเพราะเอาไว้เล่นขำๆอยู่แล้ว


ปัญหาใหญ่อันต่อมาคือทำยังไงให้มันโฟกัสได้ ชาวมือหมุนที่ช่ำชองจะถามหาสิ่งที่เรียกว่า Helicoid คือเกลียวโฟกัสที่ยืดหดเลนส์เข้าออก แต่ระยะท้ายเลนส์ตัวนี้สั้นมาก ลองเอามาทาบกับเมาท์อแดปเตอร์ c-mount-M4/3 แล้วโผล่ขึ้นมาหน่อยเดียว ก็เลยมองไปรอบๆห้อง เห็นขวดโค้ก Zero ฝาดำอยู่หนึ่งขวดที่กินหมดแล้ว ก็เลยเอามาผ่าตัดทำเป็น Helicoid ฝนกับปูนสากๆให้ได้ความหนาตามต้องการ แล้วเอามาติดกาวเข้ากับเลนส์








ข้ามขั้นตอนการทำนะครับ เพราะไม่ได้ถ่ายรูปไว้ จริงๆก็แค่เอาทุกอย่างมาติดกาวเข้าไว้ด้วยกัน เพียงแต่ยากตรงที่ต้องทำให้ได้ความหนาพอดี และบางพอที่จะโฟกัสอินฟินิตี้ได้ครับ ถ้าสนใจจะลองทำบ้างหลังไมค์มาได้ครับ






ผมตั้งชื่อมันว่า “เลนส์จู๋” เพราะยื่นมาเป็นติ่งๆเหมือนจู๋เด็ก หาได้คิดอนาจารแต่อย่างใด

ต่อไปเป็นรูปจากการเอาเลนส์จู๋ ประกบกับกล้อง OM-D ไปถ่ายสัพเพเหระเพื่อดูว่ามันทำงานได้ผลเยี่ยงไรบ้าง















สรุป
-    เลนส์กล้อง Pen EE เป็นเลนส์ที่คมใช้ได้อยู่ครับ แต่ f/3.5 อาจจะไม่เหมาะกับแสงน้อยๆเท่าไหร่ ตอนแรกคิดว่า DoF มันจะกว้างมากจนไม่ต้องโฟกัส แต่นั่นเป็นเพราะระบบปรับรูรับแสงใน Pen EE ที่มักจะใช้รูรับแสงแคบทำให้ได้ชัดลึกมาก แต่พอเอามาเล่นที่ f/3.5 แล้วก็ต้องทำกลไกโฟกัสอยู่ดีครับ
- Helicoid จากฝาโค้กนี่เกลียวขนาดกำลังดีครับ โฟกัสลื่นพอสมควร (ต้องหยอดวาสลีนหน่อย) เกลียวไม่ห่างหรือถี่เกินไป หมุนเข้าง่ายดี แต่มีปัญหาอยู่หลายอย่าง อย่างแรกคือเกลียวมันสบกันไม่ค่อยสนิท ทำให้แสงรั่วเล็กน้อยเวลาหมุนออกมาเยอะๆ คอนทราสจะตกไปทันที และเนื่องจากเกลียวไม่สนิท ทำให้มันโยกได้ด้วย โฟกัสเลยไม่ค่อยนิ่งเท่าไหร่ถ้าไม่ได้เอามือจับไว้ตลอดเวลา
-    ตัวมันเล็กดีครับ ชอบตรงนี้ แต่ถ้าเอาแผงเซเลเนียมครอบติดไว้ด้วยจะดูน่ารักขึ้น ซึ่งผมเอาออกเพราะมันใหญ่ไป
-    เวลาเอาฝาโค้กไปฝนกับพื้นปูน ต้องดูระนาบให้ดีๆเพราะตัวนี้ที่ทำเสร็จแล้วเกิดอาการระนาบของภาพไม่ตรงกับเซนเซอร์ เหมือนใช้เลนส์ tilt ที่ปรับ tilt ค้างไว้ตลอดเวลา ทำให้ได้เอฟเฟก Diorama ตลอดเวลา

วันหลังจากมาลอง DIY กับเลนส์กล้องพังๆตัวอื่นต่อครับ มีอีกเยอะเลย