เคยมีปัญหาแย้งว่า ถ้าผู้มีพระคุณเป็นคนร้าย ผู้แสดงความกตัญญูกตเวทีต่อผู้มีพระคุณ
จะมิต้องทำอะไรๆ ที่ถูกใจของผู้ร้ายด้วยหรือ เช่นมิต้องไปลักขโมยหรือตีรันฟันแทงเขา
เพื่อช่วยเหลือผู้ร้ายผู้มีพระคุณด้วยหรือ ปัญหานี้ตอบได้ว่า ความกตัญญูกตเวทีไม่มีความหมายเช่นนั้น
การรู้พระคุณท่านและการตอบสนองพระคุณท่าน ไม่ใช่การทำให้ถูกใจท่านแม้ในทางที่ไม่ดีไม่งาม
ความมีกตัญญูกตเวทีหมายถึง การคิดการพูดการทำเพื่อช่วยยกย่องเชิดชูท่านผู้มีพระคุณ
มิใช่ซ้ำเติมให้ที่ไม่ดีอยู่แล้วเพิ่มความไม่ดียิ่งขึ้น
เช่นนั้นเป็น “การเอาใจ” ไม่ใช่ “กตัญญูกตเวที”
“การเอาใจ” นั้นเป็นไปได้ทั้งทาง “ที่ควรและไม่ควร”
แต่การแสดง “กตัญญูกตเวที” นั้น เป็นไปได้ใน “ทางดีทางเดียว”
ผู้มีพระคุณทำไมดีไม่ชอบ จะแสดงกตัญญูกตเวที
ต้องช่วยวิธีใดก็ตามเพื่อให้เลิกทำเช่นนั้น
ไม่จำเป็นจะต้องให้ถูกใจอย่างเดียว
จะขัดใจบ้างหรือแม้จะขัดใจอย่างยิ่งก็ควรทำ
หากด้วยการทำเช่นนั้นจะสามารถช่วยให้ผู้มีพระคุณหยุดทำไม่ดี
หันมาทำดีได้ ไม่มีการตอบแทนพระคุณใดจะงดงามเท่า
การช่วยให้ท่านมีโอกาส “ได้ทำดีทำชอบ”
ดังนั้นแม้ผู้มีพระคุณจะเป็นผู้ร้าย การแสดงกตัญญูกตเวทีตอบสนองก็เป็นสิ่งพึงทำอย่างยิ่ง
จะไม่เป็นการทำให้ต้องพลอยเป็นคนไม่ดีไปด้วยได้เลย
"สมเด็จพระญาณสังวร
สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก"
จากหนังสือ
"การบริหารทางจิต สำหรับผู้ใหญ่"
[Spoil] คลิกเพื่อดูข้อความที่ซ่อนไว้http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=6&t=18797
การกตัญญูกตเวทีไม่ใช่การเอาใจอย่างเดียว (สมเด็จพระญาณสังวร)
เคยมีปัญหาแย้งว่า ถ้าผู้มีพระคุณเป็นคนร้าย ผู้แสดงความกตัญญูกตเวทีต่อผู้มีพระคุณ
จะมิต้องทำอะไรๆ ที่ถูกใจของผู้ร้ายด้วยหรือ เช่นมิต้องไปลักขโมยหรือตีรันฟันแทงเขา
เพื่อช่วยเหลือผู้ร้ายผู้มีพระคุณด้วยหรือ ปัญหานี้ตอบได้ว่า ความกตัญญูกตเวทีไม่มีความหมายเช่นนั้น
การรู้พระคุณท่านและการตอบสนองพระคุณท่าน ไม่ใช่การทำให้ถูกใจท่านแม้ในทางที่ไม่ดีไม่งาม
ความมีกตัญญูกตเวทีหมายถึง การคิดการพูดการทำเพื่อช่วยยกย่องเชิดชูท่านผู้มีพระคุณ
มิใช่ซ้ำเติมให้ที่ไม่ดีอยู่แล้วเพิ่มความไม่ดียิ่งขึ้น
เช่นนั้นเป็น “การเอาใจ” ไม่ใช่ “กตัญญูกตเวที”
“การเอาใจ” นั้นเป็นไปได้ทั้งทาง “ที่ควรและไม่ควร”
แต่การแสดง “กตัญญูกตเวที” นั้น เป็นไปได้ใน “ทางดีทางเดียว”
ผู้มีพระคุณทำไมดีไม่ชอบ จะแสดงกตัญญูกตเวที
ต้องช่วยวิธีใดก็ตามเพื่อให้เลิกทำเช่นนั้น
ไม่จำเป็นจะต้องให้ถูกใจอย่างเดียว
จะขัดใจบ้างหรือแม้จะขัดใจอย่างยิ่งก็ควรทำ
หากด้วยการทำเช่นนั้นจะสามารถช่วยให้ผู้มีพระคุณหยุดทำไม่ดี
หันมาทำดีได้ ไม่มีการตอบแทนพระคุณใดจะงดงามเท่า
การช่วยให้ท่านมีโอกาส “ได้ทำดีทำชอบ”
ดังนั้นแม้ผู้มีพระคุณจะเป็นผู้ร้าย การแสดงกตัญญูกตเวทีตอบสนองก็เป็นสิ่งพึงทำอย่างยิ่ง
จะไม่เป็นการทำให้ต้องพลอยเป็นคนไม่ดีไปด้วยได้เลย
"สมเด็จพระญาณสังวร
สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก"
จากหนังสือ "การบริหารทางจิต สำหรับผู้ใหญ่"
[Spoil] คลิกเพื่อดูข้อความที่ซ่อนไว้