ขึ้นกับความผ่อนคลายของร่างกาย
--------------------------------------------

คนปกติทั่วไปจะเกร็งเนื้อตัวอยู่แทบตลอดเวลา และเกร็งโดยไม่รู้สึกตัว
แต่คนที่ฝึกสติและเจริญสมาธิจนได้ผลดี ระบบเซ็นเซอร์ของร่างกายจะไวมากๆ
แค่มีอาการ เกร็ง อั้น กลั้น นิดหน่อย บางเบาก็ รู้สึกตัวทันที

เมื่อฝึกนานๆไป ไม่ใช่แค่ระบบกล้ามเนื้อปกติหละ
จะจับรายละเอียดไปได้ถึงการบีบตัว คลายตัวของอวัยวะอื่นๆที่ซับซ้อนขึ้นไปอีก...
ซึ่งคนที่ไม่เคยฝึกได้ผลไม่มีทางรู้ได้เลย.....

ผลคือ จะเกร็งเนื้อตัวออกแรงเฉพาะที่จำเป็นต้องใช้เท่านั้น
เมื่อเดินก็เกร็งขาเล็กน้อย ยกของก็เกร็งแขน และเกร็งเฉพาะกล้ามเนื้อส่วนที่ใช้ด้วยนะ
ระบบประสาทจะสามารถแยกแยะได้ดีมาก...

ทีนี้เมื่อมีเจตนาจะทำอะไร อาศัยระบบเซ็นเซอร์ที่แม่นยำขึ้นกว่าเดิมเยอะ
ร่างกายก็จะทำไปแบบนั้นได้เอง ไม่ว่าจะแยกแยะ รูป รส กลิ่น เสียง สัมผัส
ถ้าร่างกายยังใช้งานได้ดีอยู่ อวัยวะไม่เสื่อมไปมากนัก ก็ล้วนชัดเจนแม่นยำกว่าเดิม (ก่อนปฏิบัติได้ผล) ทั้งนั้นนะครับ

เมื่อสติจดจ่ออยู่แค่อวัยวะส่วนที่ใช้งานนั้น.... ส่วนอื่นก็ปลอดโปร่งโล่งจากงาน....
โล่งจากการเพ่งเกร็งแบบเหมารวมไปทั้งหมด .... มีแค่อวัยวะที่ทำหน้าที่ของมันไปตามปกติ

ดังนั้น.....เมื่อปฏิบัติไปถึงจุดหนึ่ง ร่างกายจึงปลอดโปร่ง เบาสบาย จะอริยาบถไหนก็โปร่งไปหมด
แต่ไม่ใช่ไม่เมื่อยเลย...

ยังมีความเมื่อยบ้าง มีความเสื่อมสลายของร่ากายไปตามปกติ
...เป็นแต่เพียงร่างกายผ่อนคลายจนปรับสภาพได้ดี... ความเมื่อยที่เกิดขึ้นเพียงเล็กน้อยอยู่แล้ว เลยดูเหมือนไม่มี
-----------------------------------------------------------------------------

ถ้าใช้วิธีหักดิบ...
คือไม่ได้ฝึกมาก่อน.... แต่จะอาศัยขยันอดทนฉลาด ทำกันให้ได้ในตอนนั้นวันนั้นแบบยอมตายเลยทีเดียว
ก็จะเจ็บปวดมากครับ... ต่อให้เข้าฌานได้ก็เหน็บชาขาแข็งกินชนิดลุกไม่ขึ้นเลยทีเดียว

แต่เมื่อทำสมาธิได้ผล จิตใจจะผ่อนคลายสุดๆ
แล้วความโล่งโปร่งสบายร่างกายค่อยตามมาในวันหลังๆ คือต้องรอร่างกายปรับสภาพตามจิตใจนะครับ