- สภาวะพระนิพพาน ของ จขกท. คือสภาวะพรหมที่ไม่มีกิเลส
- นิพพานชิมลอง ก็คือสภาวะพรหมที่ข่มกิเลสไว้อยู่ (ตัดยังไม่ขาดทั้งหมด)
- สภาวะของพรหมที่ไม่มีกิเลส จิตคงเบาน่าดู เพราะไม่มีอะไรจะต้องแบก
- สภาวะของพรหมที่ข่มกิเลสไว้อยู่ จิตอาจจะหนักสักหน่อย เพราะต้องกด ต้องข่ม ทั้งนิวรณ์/ ทั้งต้องหมั่นตัดกิเลส ตัณหา อุปาทาน อกุศลกรรม
- โดยความเห็น เห็นว่าท่านพุทธทาส น่าจะมีสมาธิที่ดีในระดับหนึ่ง อาจจะถึงพรหมชั้น 10 และ 11 เลยทีเดียว (ผลงานจากการเขียนหนังสืออานาปานสติ)
- โดยเฉพาะพรหมขั้น 11 สัญญาวิราคะ ที่ต้องมีทั้งสมถะ และ วิปัสสนา มันเบาซะทีเดียว แต่ยังตัดไม่หมด คงเฉียดๆ
- ท่านพุทธทาสเลยอาจจะใช้ สภาวะของพรหมขั้น 11 เรียกว่า นิพพานชิมลอง ซึ่งมันอาจจะใกล้เคียงที่สุดที่ปุถุชุนคนธรรมดาพอจะทำได้ ครับ
- ทั้งหมดนี้เป็นความเห็นนะครับ ผิดถูก ขอท่านผู้รู้ได้ให้อภัยเป็นทานด้วยนะครับ
- ส่วนเรื่องลูกศิษย์ที่นำคำท่านมาใช้ แต่ยังเข้าไม่ถึงธรรมแบบท่านนี้ ต้องพิจารณาตัวเองครับ เพราะทำให้พระอาจารย์ต้องมัวหมอง
- ส่วนเรื่องคำสอน คำปรามาส ที่ดูเป็นปัญหานั้น......ในสายการปฏิบัติหากคนที่มีจิตใจหยาบแบบนั้น ไม่น่าจะเข้าถึงสมาธิในขั้นสูงได้ครับ..วิเคราะห์แล้วมันขัดๆ กันนะครับ คือคนที่มีวิจิกิจฉา และไม่ยอมรับพระรัตนตรัย ไม่น่าจะได้สมาธิในขั้นสูงได้ ...ความจริงจะเป็นอย่างไรต้องรอท่านผู้รู้มาตอบอีกครั้งครับ