จากประสบการณ์ ..

เคยไปพบนักกายภาพที่โรงพยาบาลเอกชนในเมืองไทยอยู่สองครั้ง .. เท่าที่เจอมา ตามระบบของโรงพยาบาลที่ไป คนไข้ต้องเข้าพบหมอก่อน จากนั้น หมอถึงออกใบสั่งให้นักกายภาพ .. ทุกอย่างอยู่ที่หมอ จะให้มาทำกายภาพกี่ครั้ง .. ถ้ายังไม่ดีขึ้น จะพบนักกายภาพอีก ก็ต้องกลับไปผ่านหมอเหมือนเดิม ..

เคยไปนั่งอยู่หน้าห้องทำกายภาพของโรงพยาบาลรัฐขนาดใหญ่มากทางภาคเหนือ .. คือ เห็นแล้วจะร้องไห้ .. อุปกรณ์และสภาพห้องมันต่างจากที่เคยเจอในต่างประเทศมาลิบลับ .. คือแบบ นี่คือดีที่สุดที่คนไทยจะได้รับบริการหรือนี่ .. คือปกติไม่เคยใช้บริการ ร.พ.รัฐ เคยเข้าไปคั้งเดียวและไม่คิดจะกลับไปอีกเลย ..

ทีนี้มาถึงต่างประเทศ .. 5 ปีก่อนสามีมีเหตุให้ต้องเข้ารับการรักษา และทำกายภาพ .. ชีวิต 6 เดือนที่อยู่ในโรงพยาบาล เจอหน้านักกายภาพแทบจะสามเวลาหลังอาหาร .. โรงพยาบาลที่อยู่ เป็นโรงพยาบาลที่ว่าได้ว่าเป็น spinal injury unit และ brain injury unit ดูแลด้านนี้โดยตรง .. ว่ากันว่าทีมรักษาที่นี่เก่งที่สุดในประเทศนี้แล้ว ..

นักกายภาพที่นี่ ไม่ได้รับคำสั่งจากหมอ แต่จะทำงานร่วมกับหมอ .. นักกายภาพมีอำนาจในการตัดสินใจทางด้านการทำกายภาพว่าจะดูแลคนไข้อย่างไร วิธีไหน ใช้เวลาเท่าไหร่ .. ทุกอาทิตย์ หมอและนักกายภาพจะเข้าประชุมกัน เพื่อช่วยกันออกแบบการรักษา ดูพัฒนาการ และศักยภาพ .. นักกายภาพมีสิทธิ์ในการออกเสียงเท่ากับหมอและคนอื่นๆ ในทีม ไม่ว่าจะเป็น จิตแพทย์ หัวหน้าพยาบาล และ occupational therapist (อันนี้ไม่รู้ภาษาไทยเรียกว่าอะไร ที่ทำหน้าที่ดูแลช่วยเหลือ เกี่ยวกับการทำกายภาพที่เกี่ยวเนื่องกับการกลับไปใช้ชีวิตภายนอกโรงพยาบาล) ..

ทุกเช้านักกายภาพจะประชุมทีม เพื่อปรึกษาหารือเกี่ยวกับเคสที่ตัวเองรับผิดชอบ แลกเปลี่ยนความคิดเห็น .. ทุกวันจะมีการเพิ่มเติมสิ่งใหม่ๆ ลงไปในการทำกายภาพ ไม่ใช่แค่ทำสิ่งเดิมๆย้ำๆซ้ำๆ อย่างเดียว .. หลายครั้งนักกายภาพจะมีการทำการทดลองสิ่งใหม่ๆกับคนไข้ เพื่อที่จะเรียนรู้และปรับปรุงวิธีการรักษาบำบัด .. นักกายภาพที่นี่ ไม่กลัวที่จะลอง ลองสิ่งใหม่ๆ เรียนรู้สิ่งใหม่ๆ ..

นักกายภาพกับคนไข้ จะมีการพูดคุยถึงการทำกายภาพ .. คนไข้ชอบอะไร ไม่ชอบอะไร .. คิดว่ามีอะไรที่อยากพัฒนาอยากทำได้อยากลอง .. นักกายภาพที่นี่ค่อนข้างเปิดกว้าง .. รับฟังคนไข้และญาติ .. ถือว่าทำงานร่วมกัน ไม่ใช่ว่าเค้าจะเป็นคนออกคำสั่งอย่างเดียว .. การทำกายภาพ มันโหดสำหรับคนไข้แต่นักกายภาพที่นี่ทำให้มันน่าสนใจ มากกว่าที่จะเป็นกิจกรรมน่าเบื่อ ..

ยกตัวอย่างเช่น เอาเครื่อง wii มาตั้ง ให้คนไข้เล่นเกมส์แข่งกัน .. บางเกมส์ที่ต้องอาศัยการทรงตัว ประมาณนั้น .. หรือตอนที่คนไข้ขึ้นบน tilt table แทนที่จะให้ยืนเฉยๆ ก็หาลูกดอกมาให้เป่าแข่งกัน .. ช่วงเวลาในยิมจึงผ่านไปแบบเหนื่อยแต่สนุก และท่ามกลางการต่อสู้กับร่างกายตัวเองของคนไข้ ทุกคนมีเสียงหัวเราะ ..

นักกายภาพทำงานหนักมาก บางครั้งเห็นแล้วสงสารเลยค่ะ .. ตอนสามีเราหัดเดิน ระยะทางรอบโรงยิม ขนาดเท่าสนามบาส พี่แกลงไปคลานเข่าตลอดทาง เพื่อช่วยยกน้ำหนักเท้าที่สามีเราก้าวเองไม่ได้ .. ขึ้นมานี่เข่าเป็นรอยเลย ..

นักกายภาพที่นี่ ไม่ได้ทำงานกับคนไข้อย่างเดียว แต่รวมถึงทำงานกับญาติคนไข้ด้วย .. สอน อธิบาย ฝึกให้ญาติคนไข้เข้าใจและทำเป็น เพื่อที่เราจะได้ช่วยเหลือตัวเองได้มากที่สุด และรวมถึงสอนให้ญาติคนไข้เข้าใจอาการและสิ่งที่คนไข้กำลังเผชิญด้วย .. จุดนี้เราถือว่าสำคัญมาก เพราะคนไข้ ไม่ใช่คนเดียวที่ต้องเผชิญกับสภาวะที่เป็น .. ญาติหรือผู้ดูแลคนไข้ ถ้ามีความเข้าใจ ก็จะทำให้ชีวิตคนไข้ดำเนินต่อไปอย่างง่ายขึ้น ..

ตรงนี้คือ บอกเลยว่า ทีมที่นี่ดูแลญาติคนไข้ดีมากนะคะ .. มีการจัดแม้กระทั่งจิตแพทย์ เพื่อให้ญาติคนไข้ได้มีที่ปรึกษา อาจเป็นเพราะคนไข้ส่วนใหญ่ของ รพ. นี้ ค่อนข้างจะเป็นเคสซีเรียสด้วย คือ พูดง่ายๆ ส่วนมากคือออกจาก ร.พ. ในสภาพคนพิการ ไม่มากก็น้อย ..

ทุกวันนี้ มีนักกายภาพมาทำกายภาพบำบัดที่บ้าน .. อาทิตย์ละครั้ง .. มาช่วยออกแบบ ดูแลการออกกำลัง .. นี่ได้ข่าวว่า จะชวนกันไปพายเรือคายัค กับปั่นจักรยานมือ ในชั่วโมงกายภาพ เพราะถือเป็นการออกกำลังและกายภาพแบบหนึ่ง ..

อ้อ .. นักกายภาพที่นี่ดูแลรวมยาวไปถึงของเล่นต่างๆ ด้วย เช่น อุปกรณ์ออกกำลังกาย ไม้ค้ำเดิน (จะว่าไปนี่สามีกำลังลองไม้ค้ำเดินอันใหม่อยู่เลย แบบมีตัวกันกระเทือนติดปลายไมีค้ำ รวมถึงปลายไม้ค้ำที่ติดกับพื้นหมุนได้ เพื่อรองรับเวลาเดินพื้นที่ไม่ราบ เก๋มากอ่ะ) .. นักกายภาพคนใหม่ล่าสุด ของเล่นเยอะมาก หลังจากมาเจอกันครั้งแรก ทำประเมินร่างกาย แกจัดของเล่นมากองไว้เพียบเลย (ของพวกนี้รัฐบาลจ่ายค่ะ) ..

สิ่งที่สัมผัสและเห็นได้ชัด จากนักกายภาพทุกคนที่เจอมา คือ ความทุ่มเท .. ความก้าวหน้า อาการที่ดีขึ้นของคนไข้ เป็นสิ่งที่เค้าถือว่าคือความสำเร็จ ..

พล่ามซะยาว อยากเห็นระบบการรักษาเมืองไทยพัฒนาค่ะ .. มีแต่คนบอกว่าโชคดีที่สามีเราประสบอุบัติเหตุที่ต่างประเทศ เพราะถ้าเป็นที่เมืองไทย ป่านนี้คงจบที่นอนเป็นผักอยู่บนเตียง .. ส่วนหนึ่ง ต่างประเทศเค้าเอาเงินภาษีไปใช้ในทางที่ควร แต่มองอีกด้าน มันก็อยู่ที่บุคลากรด้วยเนอะ ..

ปล. สำหรับเรา คนที่บอกว่าสามีเราซึ่งเป็น C6 Spinal Injury (ทุกวันนี้ใช้วีลแชร์ เดินได้นิดหน่อย) สามารถรักษาหายได้ด้วยการจับเส้น คนนั้น คือ หมอนวด .. เจอมากี่รายๆ เหมือนกันหมด ..