หลักพุทธ

“ภิกษุทั้งหลาย อริยสัจ ๔ ประการ คือ ทุกขอริยสัจ สมุทัยอริยสัจ ทุกขนิโรธอริยสัจ ทุกขนิโรธคามินีปฏิปทาอริยสัจ เพราะเรารู้แจ้งอริยสัจ ๔ ประการนี้ตามความเป็นจริง ชาวโลกจึงเรียก ตถาคตว่า พระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า”

    อริยสัจ แปลว่า ความจริงที่แท้จริง ที่ไม่มีความจริงอื่น (แม้แต่หลักวิทยาศาสตร์) มาเบียดบังได้ ในสากลจักรวาลนี้มีอยู่  ๔ ประการ

    ๑) ทุกข์อริยสัจ  ความจริงที่ว่าทุกสิ่งล้วนเป็นทุกข์  ทุกข์ในที่นี้หมายถึงสภาวะลักษณะของสิ่งนั้น ๆ เอง คือ ไม่คงสภาพ เปลี่ยนแปลงไปตามเหตุปัจจัยอยู่ตลอดเวลา บังคับบัญชาไม่ได้  อันได้แก่ รูป เสียง กลิ่น รส สัมผัส และความรู้สึกนึกคิดต่างๆ  ที่ถูกรับรู้ทางอายตนะทั้ง ๖  แม้แต่ความสุขก็เป็นทุกข์   เพราะมีแล้วก็เปลี่ยนแปลงหายไป ทุกครั้ง

    ๒) สมุทัยอริยสัจ ความจริงที่ว่าความทุกข์ทั้งมวลที่สรรพสัตว์ประสบอยู่หรือรับรู้ทางอายตนะ ๖ อยู่นั้น ล้วนเกิดจากเหตุทั้งสิ้น ไม่ได้เกิดขึ้นเอง หรือใครบัลดาลให้เกิดขึ้น เหตุปัจจัยนั้นคือ “ตัณหา” และอาสวะกิเลสที่หมักดองอยู่ในใจสัตว์แต่ละคนนั่นเอง
    ๓) นิโรธอริยสัจ ความจริงที่ว่าภาวะที่ไม่มีทุกข์ใดๆ เลย มีอยู่จริง เป็นภาวะที่พ้นไปจากรูป-นามที่เป็นทุกข์ และกิเลสตัณหา อย่างสิ้นเชิงแล้ว ชนิดที่ไม่อาจกลับมาให้เป็นทุกข์ได้อีกเลย นั่นคือ “พระนิพพาน”
    ๔) มรรคอริยสัจ ความจริงที่ว่าทางปฏิบัติให้เข้าถึงพระนิพพานมีอยู่จริง และสามารถปฏิบัติให้รู้แจ้งภายในชาตินี้ได้จริง นั่นคือ มรรคมีองค์ ๘ นั่นเอง

    เพราะไม่รู้ปัญหา..จึงจมอยู่กับปัญหา เพราะไม่รู้ที่มาของปัญหาจึงหาหนทางแก้ไม่ได้   เพราะไม่รู้ที่สุดของปัญหาจึงหมดกำลังใจที่จะแก้ปัญหา เพราะไม่รู้ว่าทุกปัญหามีทางแก้ของปัญหาเอง จึงไม่เข้าถึงทางแก้ปัญหาที่ถูกตรงที่สุด  นี่คือสัจธรรมที่มนุษยชาติประสบเสมอมา  และเพราะไม่รู้ว่าภาวะที่หมดปัญหาอย่างสิ้นเชิง ไม่มีแม้กระทั่งความหิวกระหายทั้งทางร่างกายและจิตใจมีอยู่จริง มนุษยชาติจึงไม่แสวงหาพระนิพพาน  พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ตรัสสอนอริยสัจ ๔ เพื่อยืนยันให้รู้ความจริงว่า    

    - ชีวิต..ทุกข์จริงๆ  นอกจากทุกข์แล้วไม่มีสิ่งใดเกิดขั้น  นอกจากทุกข์ไม่มีสิ่งใดตั้งอยู่ นอกจากทุกข์ไม่มีสิ่งใดดับไป
                                    - สาเหตุที่แท้จริงของทุกข์ทั้งปวง ไม่ใช่พระพรหมลงโทษ ไม่ใช่พระเจ้าทดสอบ แลไม่ใช่กรรมบันดาล..ด้วย  แต่คือ ความอยากเพราะไม่รู้แจ้งอารมณ์ ต่างหาก!            
- สภาวะสุขสงบเย็น ไร้กังวล ไม่มีความเดือนร้อนทั้งกายและจิตใจ ชนิดที่ไม่อาจกลับมาเป็นทุกข์ได้อีกแล้ว มีอยู่จริง!    
                                - วิธีการปฏิบัติเพื่อให้เข้าถึงภาวะสุขสงบเย็นนั้น..มีอยู่จริง   ไม่ต้องจบด็อกเตอร์  ไม่ต้องจบปริญญา ไม่ต้องจบ ป.๔  ไม่ต้องรอชาติหน้า ไม่ต้องรอปีหน้า ไม่ต้องรอพรุ่งนี้  เพียงรู้ว่า “อาการที่กายเคลื่อนไหว ใจคิดนึกเกิด-ดับเปลี่ยนแปลงตามเหตุปัจจัยของเขาเอง อยู่ตลอดเวลา  จนคลายความยึดข้องว่าเป็นตัว เป็นตน เป็นเรา เป็นของของเรา ลงได้” ด้วยการเจริญวิปัสสนาภาวนาตามแนวสติปัฏฐาน ๔ ทำมรรคมีองค์ ๘ ให้บริบูรณ์