สังสาระมันวนเวียนไปวนเวียนมาอย่างนี้
หาที่สุดในเบื้องต้นและเบื้องปลายไม่ได้
เราทั้งหลายก็ได้ประสบความทุกข์มานานเหลือเกินแล้ว
มากมายสุดจะนับได้


พระพุทธเจ้าอุปมาไว้เยอะ เช่นว่า
เรานี่เกิดมาแล้วก็มีแม่ แม่ตายก็ร้องไห้
น้ำตาเราที่ร้องไห้เวลาแม่ตายนี่
รวมกันแล้วมากกว่าน้ำในมหาสมุทรเสียอีก
น้ำนมที่เราดื่ม มากกว่าน้ำในมหาสมุทร
เลือดที่ไหลออกจากลำคอเวลาถูกเชือด
มากกว่าน้ำในมหาสมุทร


ในสังสาระอันยาวนานนี้
คนที่ไม่เคยเป็นพ่อกัน หาไม่ได้
คนที่ไม่เคยเป็นแม่กัน ไม่เคยเป็นลูกกัน หาไม่ได้
หากเราไปเห็นคนร่ำรวย คนมีความสุข
ก็ให้ตกลงใจได้เลยว่า เราก็เคยเป็นอย่างนั้นมาแล้ว
หรือหากเราไปเห็นคนยากจน คนเป็นทุกข์
ก็ให้ตกลงใจได้เลยว่าเราก็เคยเป็นอย่างนั้นมาแล้ว
เพราะว่าเกิดตายมายาวนานมาก


ถ้ามีปัญญาญาณเกิดขึ้นก็จะเห็นว่า
ชีวิตมีแค่นี้เอง มีกายกับใจ
ที่เกิดดับเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา