ประโยชน์ของ "หมากล้อม" ที่คุณอาจไม่เคยรู้

     ขอแหวกกระแสบอลโลกกันหน่อยหลังจากที่การแข่งขันได้จบลงไปแล้วกับฟุตบอลโลก 2014 ที่ประเทศบราซิล แฟนๆ ที่ชื่นชอบกีฬาฟุตบอลทั่วโลกต่างก็ลุ้นอย่างใจจดใจจ่อว่าใครจะได้ครองถ้วยฟุตบอลโลกในที่สุด นอกจากฟุตบอลแล้วกระแสการเล่นกีฬาอื่นไม่ว่าจะเป็นบาสเกตบอล แบดมินตัน ฯลฯ ก็กำลังเป็นที่นิยมในสังคมไทยปัจจุบัน เพราะการออกกำลังกายและดูแลสุขภาพดูเหมือนว่ากำลังเป็นที่ฮอตฮิตกันอยู่ในปัจจุบันนี้ อย่างไรก็ตาม นอกจากการออกกำลังกายแล้ว กีฬาบางประเภทยังสามารถช่วยให้ผู้เล่นออกกำลังกายสมอง ไปพร้อมๆ กับขัดเกลาจริยธรรมได้อีกด้วย หากพูดถึงกีฬาที่ขัดเกลาปัญญาและจิตใจแล้วทุกคนคงจะไม่สามารถปฏิเสธได้ว่า “โกะ” หรือ หมากล้อม กำลังได้รับความนิยมจากคนไทยเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง

     เพื่อน ๆ หลายคนอาจจะสงสัยว่าโกะนั้นมีที่มาที่ไปอย่างไร แล้วโกะสามารถขัดเกลาจิตใจและปัญญาของผู้เล่นได้จริงหรือไม่?? เรื่องราวต่อไปนี้จึงเป็นโอกาสที่ดีในการที่เพื่อนๆจะทำความเข้าใจเกี่ยวกับโกะไปพร้อมๆ กัน

     โกะ มีชื่อต้นตำรับในภาษาจีนว่า “เหว่ยฉี”  ซึ่งถือกำเนิดขึ้นเมื่อกว่า 3,000 ปีมาแล้ว เดิมเหว่ยฉีเป็นที่นิยมเล่นกันในหมู่ปัญญาชนชั้นสูงและขุนนางผู้บริหารประเทศ เพราะต้องอาศัยทั้งไหวพริบ ความรอบคอบ และความเข้าใจในการเดินหมากของฝ่ายตรงข้าม ดังนั้นในสมัยจีนโบราณคนจึงเชื่อว่าความสามารถในการเล่นเหว่ยฉี จะสะท้อนความสามารถของบุคคลในการชิงชัยในสมรภูมิรบได้ จึงกล่าวได้ว่าเหว่ยฉี เป็นส่วนสำคัญในการเมืองการปกครองของจีนโบราณ ต่อมาเมื่อเหว่ยฉีถูกเผยแพร่ไปยังญี่ปุ่นและเกาหลี  ซึ่งแต่ละประเทศก็จะเรียกชื่อกีฬาประเภทนี้แตกต่างกันออกไป อย่างในประเทศจีนเรียกว่า “เหวยฉี” ประเทศญี่ปุ่นเรียก “อิโกะ” ประเทศเกาหลีเรียก “บาดุก” ส่วนประเทศไทยนั้นเรียก ”หมากล้อม” โดยแปลจากคำว่า ”เหวยฉี” ของจีน “เหวย” ที่แปลว่าการล้อม,ปิดกั้น และ “ฉี” ที่เป็นความหมายของหมากกระดานของจีนนั่นเอง แต่ถ้าชื่อที่เป็นทางการของหมากล้อมที่เรียกกันทั่วโลกคือ ”โกะ”(Go)


     เมื่อทราบที่ไปที่มาของโกะกันคร่าวๆ แล้ว เพื่อน ๆ คงพอจะเข้าใจแล้วว่าโกะมีประโยชน์ทางด้านสติปัญญาต่อผู้เล่น อย่างไรก็ตามประโยชน์ของโกะ ไม่ได้ถูกจำกัดอยู่แค่การวางแผนชิงชัยในสนามรบเท่านั้น แต่หากยังสามารถนำมาปรับใช้ให้เข้ากับชีวิตประจำวันในยุคปัจจุบันได้อีกด้วย ประโยชน์อย่างหนึ่งที่เห็นชัดที่สุดก็คงจะหนีไม่พ้นเรื่องความรอบคอบและการใช้สติตัดสินใจอย่าเฉียบแหลม

     เชื่อว่าเพื่อนๆหลายคนคงจะปฏิเสธไม่ได้ว่าเป็นผู้ใช้งาน Social  Media ถึงแม้ความรวดเร็วทันใจและความสะดวกสบายจะตอบสนองความต้องการของคนสมัยใหม่ได้ แต่ความสบายนั้นก็เปรียบเสมือนดาบสองคม เพราะหากเราใช้ไปในทางที่ผิด แต่เพื่อน ๆ รู้หรือไม่ว่า “โกะ” นั้นสามารถช่วยแก้ไขปัญหาเหล่านี้ได้ เพราะว่าการเล่นโกะที่ถูกต้องนั้น ต้องอาศัยความรอบคอบและการวางแผนที่ดีในการเดินหมากแต่ละตา ผู้เล่นแต่ละฝ่ายจะต้องทำให้หมากที่วางลงไปแต่ละตามีความหมายและเกิดประโยชน์สุงสุดต่อชัยชนะของทั้งกระดาน ดังนั้นการเล่นโกะจะฝึกให้ผู้เล่นมีสมาธิจดจ่อกับสิ่งที่ทำ  นอกจากนั้นยังช่วยให้ผู้เล่นตระหนักถึงผลของการกระทำในแต่ละตาของการเล่น การตัดสินใจที่ผิดพลาด แม้เพียงแค่ครั้งเดียว ก็สามารถนำมาซึ่งความพ่ายแพ้ได้

   นอกจากจะส่งเสริม IQ หรือความฉลาดทางปัญญาแล้ว โกะยังส่งเสริมความฉลาดทาง EQ หรือความฉลาดทางอารมณ์และบุคลิกภาพอีกด้วย กล่าวคือชัยชนะในเล่นโกะนั้น ไม่ได้มาจากการหวังเก็บหมากของฝ่ายตรงข้ามเพียงอย่างเดียวแต่ยังต้องเน้นพิชิตพื้นที่ส่วนใหญ่บนกระดานอีกด้วย ดังนั้นผู้เล่นจึงจำเป็นต้องเรียนรู้ที่จะเสียสละส่วนน้อยเพื่อรักษาส่วนมากซึ่งจะช่วยขัดเกลาความเห็นแก่ส่วนรวมและไม่ถูกชักจูงโดยผลประโยชน์ส่วนน้อยซึ่งจะนำมาซึ่งความเสียดายต่อส่วนรวม

     โกะนั้นมีคุณค่าและความหมายลึกซึ้ง นอกจากจะเป็นกีฬายอดนิยมที่สร้างความบันเทิงและผ่อนคลายให้กับผู้เล่นแล้ว โกะยังช่วยขัดเกลาสติปัญญา บุคลิกภาพ จริยธรรม ตลอดจนความฉลาดทางอารมณ์ คุณภาพเหล่านี้ล้วนเป็นปัจจัยสำคัญต่อความสำเร็จของบุคคลทุกเพศทุกวัย ทั้งนักเรียน คนวัยทำงาน หรือแม้กระทั่งผู้สูงอายุ ดังนั้นจึงกล่าวได้ว่าโกะเป็นกีฬาที่ครบเครื่องจริงๆ