พวกเราทั้งหลายถือว่ามีบุญ มีบุญที่ว่าเราเกิดในประเทศที่ยังนับถือพุทธศาสนา เป็นศาสนาประจำชาติ

กระทู้สนทนา

ศาสนาพุทธ ศาสนา ปฏิบัติธรรม พระฌอน ชยสาโร สุขภาพจิต

คุณธรรมต่าง ๆ เป็นสิ่งที่มนุษย์ทุกคนสามารถสร้างขึ้นมาได้ ที่เราเชื่อมั่นได้เพราะมีพระพุทธองค์เป็นผู้พิสูจน์ เพราะมีพระอาริยสาวก เป็นผู้พิสูจน์เป็นพยาน และจากตัวเราเอง จากการที่เราเคยละบางสิ่งบางอย่างที่ไม่ดี แล้วที่เราได้บำเพ็ญบางสิ่งบางอย่างที่ดี ถึงไม่ถึงขั้นอริยมรรคอริยผลก็ดี เป็นการไปสู่ขีดศักยภาพของเรา เพียงแต่ว่าทำให้มากขึ้นมากขึ้น

พระพุทธองค์ตรัสว่า ก่อนตรัสรู้ท่านอาศัยคุณธรรมสองข้อ
ข้อที่หนึ่ง ความพากเพียรพยายาม ที่ไม่ท้อแท้ต่ออุปสรรค
ข้อที่สอง ความไม่สันโดษไม่พอใจกับคุณธรรมที่ท่านได้แล้ว คือได้แล้วแต่ยังไม่หยุด ไม่พอใจว่า ได้แล้วพอแล้ว แต่ทำให้ดีขึ้นเรื่อย ๆ
ท่านจึงสอนเราเสมอว่า อย่าประมาท ก่อนที่พระพุทธองค์จะปรินิพพาน ท่านย้ำธรรมะข้อไหน ท่านย้ำเรื่องไม่ประมาท สิ่งทั้งหลายทั้งปวงเปลี่ยนแปลงตลอดเวลา

ไม่มีสิ่งใดในโลกนี้ใครในโลกนี้ที่เราจะไว้ใจได้ร้อยเปอร์เซ็นต์ เราเกิดก็เกิดคนเดียว แก่ก็แก่คนเดียว เจ็บก็เจ็บคนเดียว ตายก็ตายคนเดียว การที่เราจะพ้นทุกข์ เราต้องพ้นด้วยความพากเพียรพยายามของตัวเอง ไม่มีใครช่วยเราได้ เหมือนการว่ายน้ำ อาจารย์สามารถสอนวิธีว่ายน้ำ แต่เราจะว่ายได้หรือว่ายไม่ได้ มันอยู่ที่เรา ไม่มีเทวดาที่ไหนที่จะช่วยได้ในเราขณะที่เราลงน้ำ มันอยู่ที่ว่าเรากล้าไหม เราจำคำสอนได้ไหม เราทำตามได้ไหม ก็แค่นั้นเอง

เราทุกคนต้องพยายามศึกษาพยายามปฏิบัติตามสิ่งที่พระพุทธองค์ท่านสอน เรียกว่านี่คือการไม่ประทุษร้ายพระตถาคต ใครฟังคำสอนของพระพุทธเจ้าแล้วฝืนไม่ทำตามเรียกว่าเป็นผู้ประทุษร้ายพระตถาคต ผู้ที่ฟังแล้วพยายามทำตามเต็มความสามารถ เป็นผู้ที่มีเมตตาต่อพระพุทธองค์ เป็นผู้ที่มีความกตัญญูกตเวทีต่อพระพุทธองค์ เป็นผู้ที่ไม่ประทุษร้ายพระพุทธองค์

เพราะฉะนั้น พวกเราทั้งหลายถือว่ามีบุญ มีบุญที่ว่าเราเกิดในประเทศที่ยังนับถือพุทธศาสนา เป็นศาสนาประจำชาติ โอกาสที่จะศึกษา โอกาสที่จะปฏิบัติก็มีพอสมควร เราจะบ่นว่าไม่เหมือนสมัยก่อน ทุกวันนี้มีแต่การแข่งดี ไม่ต้องพูดไม่ต้องคิด ถึงแม้ว่ามีอุปสรรคก็ไม่มีอุปสรรคอันใดที่จะทำให้เราปฏิบัติธรรมไม่ได้ ในชีวิตประจำวันของเราทุกคนมีจริงหรืออุปสรรคที่จะทำให้เราละบาปไม่ได้ มีอุปสรรคบังคับไม่ให้ทำความดี จริงหรือ ไม่มีหรอก อาตมาว่าไม่มี

งั้นเราเอาพระพุทธองค์เป็นแบบอย่าง เราก็เจริญด้วยบารมีธรรมตลอดเวลา ยินดีในการให้ทาน ตั้งมั่นในศีลธรรม เป็นผู้รู้จักเสียสละในความสนุกสนานที่เกินขอบเขต เกินพอดี หรือที่ทำให้จิตใจเราว้าวุ่นขุ่นมัว รู้จักใช้ปัญญาแก้ปัญหา ไม่ใช่ใช้อารมณ์ เป็นผู้ที่มีความอดทน อดกลั้น เป็นผู้มีความเพียรพยายามในสิ่งที่สมควร ไม่หวังพึ่งคนอื่นจนเกินไป หรือสิ่งอื่นจนเกินไป มีสัจจะ ความจริงใจกับตนเอง ความจริงใจกับพระศาสนาของเรา มีการอธิษฐานบังคับให้จิตใจทำในสิ่งที่เหมาะสมไม่เหลือวิสัย มีความเมตตาที่ไม่มีการเลือกที่รักมักที่ชัง ความเมตตาปรานีต่อสรรพสัตว์ทั้งหลายอย่างไม่มีที่สุด อันนี้ก็เป็นคุณธรรมอันเลิศ อันประเสริฐ

และมีอุเบกขา พยายามช่วยสังคม ช่วยคนอื่นเท่าที่จะช่วยได้ แต่ในเมื่อเราช่วยไม่ได้ เราต้องทำใจให้เป็นกลาง รู้จักความเป็นกลางของจิตใจ อยู่ในโลกธรรม มีสรรเสริญบ้าง นินทาบ้าง สรรเสริญเกินเหตุก็มี นินทาเกินเหตุก็มี การใส่ร้ายก็มี มีทุกยุคทุกสมัย ไม่ใช่ของใหม่เพิ่งจะเกิดกับเราคนเดียว มีทุกคนมีทุกยุคทุกสมัย สรรเสริญมีที่ไหน นินทาอยู่ที่นั่น สุขอยู่ที่ไหน ทุกข์อยู่ที่นั่น เจริญที่ไหน เสื่อมอยู่ที่นั่น เราก็รู้เท่าทัน นี่ก็โลกธรรม

วางใจให้เป็นกลาง ความรู้สึกเป็นกลางแล้วไม่ใช่ว่าเฉย ๆ ว่า แต่เมื่อรู้สึกเป็นกลาง ไม่เดือดร้อน ไม่วุ่นวาย สิ่งที่ควรไม่ควรก็จะปรากฏ ถ้าจิตใจเรายังวุ่นวายคิดอะไรไม่ออก ทำจิตใจให้เป็นกลาง เออ เป็นเรื่องธรรมดา พอเรายอมรับว่าเป็นเรื่องธรรมดา จิตใจเย็นลง โอ ควรจะแก้ไขอย่างนั้น หรือว่าควรจะทำอย่างนี้หรือไม่ควร

ปัญญาเกิดขึ้นเมื่อจิตใจอยู่ในภาวะปกติ ภาวะปกติจะเกิดขึ้นจากการพิจารณาให้เห็นตามความเป็นจริง ผู้มีสติสามารถดำรงความรู้ ความตื่น ความเบิกบาน ในปัจจุบัน จะเป็นผู้เป็นที่พึ่งของตนเองได้ จะเป็นผู้บูชาพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ ด้วยการประพฤติปฏิบัติได้ทุกเวลา

ขอให้เราทั้งหลายตั้งอกตั้งใจ วันนี้วันวิสาขบูชา พยายามระลึกถึงพระพุทธคุณให้มาก แล้วก็คำสั่งสอนของพระพุทธเจ้าข้อใดข้อหนึ่งที่เราประทับใจ ก็พยายามทำตามข้อนั้นให้มากที่สุดที่เราทำได้ วันนี้เป็นวันที่พระองค์ตรัสรู้ด้วยการฝึกจิตในขั้นละเอียด ดังนั้น วันนี้ก็เป็นเวลาในการทำสมาธิภาวนาให้จิตใจเราได้สงบระงับบ้าง

วันปรินิพพานก็เป็นวันที่พระพุทธองค์ย้ำเรื่องความไม่ประมาท ดังนั้น ก็ทบทวนชีวิตของตนเอง ทุกวันนี้เราประมาทในเรื่องอะไรบ้าง ควรจะตั้งอกตั้งใจใหม่ได้ไหม ให้ทบทวน เราทุกคนสามารถ เราทุกคนมีศักยภาพพอ