ทั้งๆที่คนเขมรในปัจจุบันสำนึกในบุญคุณของเวียดนามจะตาย ว่ามาช่วยปลดปล่อยประเทศตนจากการปกครองอันโหดร้ายของเขมรแดง วันที่27 ม.ค.ของทุกปีคนเขมรจะจัดงานเฉลิมฉลองการปลดแอกจากเขมรแดง (27 ม.ค. 2522 เป็นวันที่เวียดนามยึดกรุงพนมเปญได้สำเร็จ) ตอนไปเที่ยวกัมพูชา ตำรวจกัมพูชาที่รู้จักกับครอบครัวผมเล่าให้ฟังว่า คนเขมรจัดงานวันเกิดปีละ2ครั้ง วันเกิดตัวเอง กับวันเกิดใหม่ในวันที่27 ม.ค. (ขนาดว่าตำรวจคนนี้ปัจจุบันอายุแค่37ปี ยังเด็กมากตอนที่เขมรแดงปกครองด้วยซ้ำ) น้าผมก็ถามด้วยความซื่อว่า "แล้วดีใจเหรอที่เวียดนามเข้ามาปกครอง"
เค้าก็ตอบว่า "คนเขมรสมัยนั้นมองเวียดนามเป็นวีรบุรุษจริงๆ ตอนแทนซาเนียยึดอูกานดา คนอูกานดาดีใจกันใหญ่ที่แทนซาเนียขับไล่อีดี้ อามินออกไปได้ คุณลองไปดูหนังเรื่อง The Last King of Scotland ดูสิครับ ตอนจบประชาชนอูกานดาออกมาดีใจ มอบดอกไม้ให้ทหารแทนซาเนียกันใหญ่" (น้าผมไม่ค่อยรู้ประวัติศาสตร์เท่าไหร่ แต่ผมทึ่งเล็กน้อยที่ตำรวจท่านนี้รู้ประวัติศาสตร์ละเอียดมาก แม้แต่ประวัติศาสตร์แอฟริกา
น้องผมอีกคนที่มีความรู้มากกว่าน้าผมหน่อยก็ถามว่า "แล้ววันที่ได้เอกราชจากฝรั่งเศสล่ะครับ" เค้าก็ตอบว่า "ฝรั่งเศสก็ไม่เลวร้ายเท่าเขมรแดงหรอก" แล้วเค้าก็เสริมว่า "ครอบครัวผมน่ะปลอดภัยอยู่ที่ต่างจังหวัด แต่คุณพ่อไม่วางใจ เลยให้คุณอาพาผมไปอาศัยอยู่เมืองไทย แล้วพอสงครามสงบถึงกลับเข้ามา" (เท่าที่ผมรู้ ครอบครัวของตำรวจท่านนี้ทำธุรกิจส่วนตัว ไม่ถึงกับรวยมากแต่ก็ฐานะดี หลังสงคราม คุณอาที่ว่าก็กลับมาบริหารธุรกิจร่วมกับคุณพ่อ ส่วนลูกชายก็เรียนจบป.ตรีแล้วรับราชการเป็นตำรวจ แต่รายได้หลักก็มาจากธุรกิจของพ่อ)
ผมไม่แน่ใจนะว่าการที่เค้าพูดถึงคุณอาของเค้าพาเค้าหนีไปอาศัยอยู่เมืองไทยนั้น เป็นการพูดในเชิงขอบคุณที่เมืองไทยเคยให้ที่พักพิงเขาหรือไม่ แต่ผมไม่แน่ใจว่า เค้าไม่รู้หรือรู้แต่จงใจไม่พูดถึง ว่าครั้งนึง เมื่อรัฐบาลไทยผูกมิตรกับจีน ไทยเราก็ต้องคอยเป็นทางผ่านให้จีนส่งอาวุธให้เขมรแดง แลกกับการยุติการสนับสนุนพรรคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศไทย (ยกเว้นคอมมิวนิสต์ในภาคอีสาน ที่ได้รับการสนับสนุนจากลาวและเวียดนาม) ในการสู้รบในชายแดนไทย-กัมพูชาหลายครั้ง ที่ไทยเผชิญหน้ากัมกองทัพเวียดนามและเขมรฝ่ายเฮงสัมริน ก็ได้เขมรแดงมาคอยช่วยตีกระหนาบเวียดนามอีกแรง
ผมเลยสงสัยนั่นแหละ ว่าทัศนคติของคนไทยสมัยนั้น มองภาพว่าเวียดนามเลวร้ายกว่าเขมรแดงเหรอครับ ถึงได้เขียนบทให้เวียดนามเป็นตัวร้าย มาเข่นฆ่าชาวเขมรเป็นผักปลา เช่น ภาพยนตร์เรื่องกัมพูชา (เอาเฉพาะภาพยนตร์ไทยนะครับ ภาพยนตร์ต่างประเทศ เช่นเรื่อง Killing Field มีเขมรแดงเป็นตัวร้ายอยู่แล้ว รวมทั้งฝ่ายลอนนอลและรวมถึงอเมริกาในภาพยนตร์ก็ใช่ว่าจะดี)
ปล.นิยายหรือหนังยุคหลังๆถึงจะเขียนบทให้เขมรแดงเป็นตัวร้าย เช่น อังกอร์ (แต่อังกอร์จะอวยฝ่ายลอนนอลไปหน่อยว่าเป็นฝ่ายดี) แต่นิยายบางเรื่องที่ไม่ได้สร้างเป็นละครก็เขียนบทมั่วๆเหมือนกัน เช่น ทหารไทยไปสืบราชการลับในกัมพูชา แล้วโดนทหารเขมรแดงตามล่าบ้าง โดนเขมรแดงจับเป็นเชลยบ้าง (เหตุการณ์ในนิยายดังกล่าวเกิดขึ้นหลังเขมรแดงโดนเวียดนามโค่นแล้วประมาณ2527-2530)
ปล.2 เคยเห็นคนไทยบางคนด่าฮุนเซนว่า ทำไมฮุนเซนไม่เคยสำนึกบ้าง ว่าตอนสงคราม คนเขมรหนีตายมาเมืองไทย แล้วได้ไทยนี้แหละคอยช่วยเหลือ ตรงนี้อยากบอกว่า ถ้าเป็นคนเขมรที่เคยมาอาศัยเมืองไทย เช่น ดิธปราณหรือสารวัตรท่านนี้ยังพอว่า แต่สำหรับฮุนเซน เค้าอยู่ฝ่ายเฮงสัมรินนะครับ (ก็คือฝ่ายเวียดนามนั่นแหละ เพราะงั้นย่อมเห็นไทยซึ่งสนับสนุนเขมรแดงเป็นศัตรูอยู่แล้ว) ไม่ได้ชอบฮุนเซน แต่เวลาจะด่าฮุนเซน น่าจะหาข้อมูลบ้าง
ทำไมพอมาอ่านนิยายเก่าๆ หรือภาพยนตร์เก่าๆเกี่ยวกับสงครามในเขมร ตัวร้ายในนิยายเหล่านั้นถึงมักจะเป็นเวียดนามมากกว่าเขมรแดง
เค้าก็ตอบว่า "คนเขมรสมัยนั้นมองเวียดนามเป็นวีรบุรุษจริงๆ ตอนแทนซาเนียยึดอูกานดา คนอูกานดาดีใจกันใหญ่ที่แทนซาเนียขับไล่อีดี้ อามินออกไปได้ คุณลองไปดูหนังเรื่อง The Last King of Scotland ดูสิครับ ตอนจบประชาชนอูกานดาออกมาดีใจ มอบดอกไม้ให้ทหารแทนซาเนียกันใหญ่" (น้าผมไม่ค่อยรู้ประวัติศาสตร์เท่าไหร่ แต่ผมทึ่งเล็กน้อยที่ตำรวจท่านนี้รู้ประวัติศาสตร์ละเอียดมาก แม้แต่ประวัติศาสตร์แอฟริกา
น้องผมอีกคนที่มีความรู้มากกว่าน้าผมหน่อยก็ถามว่า "แล้ววันที่ได้เอกราชจากฝรั่งเศสล่ะครับ" เค้าก็ตอบว่า "ฝรั่งเศสก็ไม่เลวร้ายเท่าเขมรแดงหรอก" แล้วเค้าก็เสริมว่า "ครอบครัวผมน่ะปลอดภัยอยู่ที่ต่างจังหวัด แต่คุณพ่อไม่วางใจ เลยให้คุณอาพาผมไปอาศัยอยู่เมืองไทย แล้วพอสงครามสงบถึงกลับเข้ามา" (เท่าที่ผมรู้ ครอบครัวของตำรวจท่านนี้ทำธุรกิจส่วนตัว ไม่ถึงกับรวยมากแต่ก็ฐานะดี หลังสงคราม คุณอาที่ว่าก็กลับมาบริหารธุรกิจร่วมกับคุณพ่อ ส่วนลูกชายก็เรียนจบป.ตรีแล้วรับราชการเป็นตำรวจ แต่รายได้หลักก็มาจากธุรกิจของพ่อ)
ผมไม่แน่ใจนะว่าการที่เค้าพูดถึงคุณอาของเค้าพาเค้าหนีไปอาศัยอยู่เมืองไทยนั้น เป็นการพูดในเชิงขอบคุณที่เมืองไทยเคยให้ที่พักพิงเขาหรือไม่ แต่ผมไม่แน่ใจว่า เค้าไม่รู้หรือรู้แต่จงใจไม่พูดถึง ว่าครั้งนึง เมื่อรัฐบาลไทยผูกมิตรกับจีน ไทยเราก็ต้องคอยเป็นทางผ่านให้จีนส่งอาวุธให้เขมรแดง แลกกับการยุติการสนับสนุนพรรคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศไทย (ยกเว้นคอมมิวนิสต์ในภาคอีสาน ที่ได้รับการสนับสนุนจากลาวและเวียดนาม) ในการสู้รบในชายแดนไทย-กัมพูชาหลายครั้ง ที่ไทยเผชิญหน้ากัมกองทัพเวียดนามและเขมรฝ่ายเฮงสัมริน ก็ได้เขมรแดงมาคอยช่วยตีกระหนาบเวียดนามอีกแรง
ผมเลยสงสัยนั่นแหละ ว่าทัศนคติของคนไทยสมัยนั้น มองภาพว่าเวียดนามเลวร้ายกว่าเขมรแดงเหรอครับ ถึงได้เขียนบทให้เวียดนามเป็นตัวร้าย มาเข่นฆ่าชาวเขมรเป็นผักปลา เช่น ภาพยนตร์เรื่องกัมพูชา (เอาเฉพาะภาพยนตร์ไทยนะครับ ภาพยนตร์ต่างประเทศ เช่นเรื่อง Killing Field มีเขมรแดงเป็นตัวร้ายอยู่แล้ว รวมทั้งฝ่ายลอนนอลและรวมถึงอเมริกาในภาพยนตร์ก็ใช่ว่าจะดี)
ปล.นิยายหรือหนังยุคหลังๆถึงจะเขียนบทให้เขมรแดงเป็นตัวร้าย เช่น อังกอร์ (แต่อังกอร์จะอวยฝ่ายลอนนอลไปหน่อยว่าเป็นฝ่ายดี) แต่นิยายบางเรื่องที่ไม่ได้สร้างเป็นละครก็เขียนบทมั่วๆเหมือนกัน เช่น ทหารไทยไปสืบราชการลับในกัมพูชา แล้วโดนทหารเขมรแดงตามล่าบ้าง โดนเขมรแดงจับเป็นเชลยบ้าง (เหตุการณ์ในนิยายดังกล่าวเกิดขึ้นหลังเขมรแดงโดนเวียดนามโค่นแล้วประมาณ2527-2530)
ปล.2 เคยเห็นคนไทยบางคนด่าฮุนเซนว่า ทำไมฮุนเซนไม่เคยสำนึกบ้าง ว่าตอนสงคราม คนเขมรหนีตายมาเมืองไทย แล้วได้ไทยนี้แหละคอยช่วยเหลือ ตรงนี้อยากบอกว่า ถ้าเป็นคนเขมรที่เคยมาอาศัยเมืองไทย เช่น ดิธปราณหรือสารวัตรท่านนี้ยังพอว่า แต่สำหรับฮุนเซน เค้าอยู่ฝ่ายเฮงสัมรินนะครับ (ก็คือฝ่ายเวียดนามนั่นแหละ เพราะงั้นย่อมเห็นไทยซึ่งสนับสนุนเขมรแดงเป็นศัตรูอยู่แล้ว) ไม่ได้ชอบฮุนเซน แต่เวลาจะด่าฮุนเซน น่าจะหาข้อมูลบ้าง