สุภาษิตจีน: 指鹿为马 (zhǐ lù wéi mǎ) ชี้กวางเป็นม้า



วันนี้มีสำนวนจีนมาฝาก เป็นสำนวนที่ยังทันสมัยอยู่ และคิดว่ามันยังทันสมัยไปเรื่อยๆตราบเท่าอำนาจ การประจบสอพลอ ความกลัวยังอยู่ในโลกนี้ (ไม่ได้เกี่ยวการเมืองนา) มาลองอ่านกันดูครับ

ในรัชสมัยของฉินเอ้อร์ซื่อ 秦二世(ฮ่องเต้องค์ที่ 2 ของราชวงศ์ฉิน)ทรงพระนามว่าหูไฮ่ มีจ้าวเกาดำรงตำแหน่งมหาเสนาบดีของราชอาณาจักรฉิน ด้วยความที่ได้ตำแหน่งนี้มาด้วยการข้ามศพใครหลายต่อหลายคน เขาจึงคิดอุบายขึ้นอย่างหนึ่งเพื่อใช้ทดสอบอำนาจความน่าเกรงขามของตน และในขณะเดียวก็เป็นอุบายใช้ดูว่าใครไม่เห็นด้วยกับเขา จะได้จัดการกำจัดทิ้งเสีย

วันหนึ่ง เจ้าเกาเดินจูงกวางเข้ามา ณ ว่าราชการสำนักเช้าด้วยใบหน้ายิ้มแย้ม แล้วทูลกับฮ่องเต้ว่า "บัดนี้หม่อมชั้นได้นำยอดอาชาม้าศึกมาถวายพระองค์แล้ว" หูไฮ่เห็นดังนั้นก็หัวเราะแล้วตรัสตอบว่า "ท่านอัครมหาเสนาบดี เห็นทีท่านจะเย้าเราเล่นเสียแล้ว นี่ไม่ใช่ม้าแต่เป็นกวางต่างหากล่ะ"

จ้าวเกาทูลตอบว่าถ้าฝ่าบาทมิเชื่อ ลองถามถึงขุนนางที่อยู่ในท้องพระโรงนี้ดูได้ และเมื่อถึงตอนนี้ขุนนางที่ประจบสอพลอ ลูกขุนพลอยพยักทั้งหลายล้วนตอบพร้อมกันว่าสัตว์ที่อยู่ตรงหน้าพระองค์นั้น คือ "ม้า" มิใช่ "กวาง" !!!

ส่วนขุนนางตงฉินที่กล้าทูลความจริงก็บอกจ้าวเกาว่านี่มันเป็น "กวาง" มิใช่ "ม้า" ซึ่งแน่นอนว่าคงมีคนที่กล้าพูดความจริงเพียงไม่กี่คน และขุนนางเหล่านี้ได้ถูกจ้าวเกาหมายหัวเอาไว้แล้วโดยคิดหาเรื่องจับประหารชีวิตในเวลาต่อมา

นับแต่นั้นมาขุนนางน้อยใหญ่ก็มิกล้าหือกับจ้าวเกาอีกเลย หูไฮ่จึงกลายเป็นฮ่องเต้แต่ในนาม อำนาจที่แท้จริงอยู่ที่จ้าวเกาเมื่อมีอานาจ จ้าวเกาก็คล้ายผู้ครองแหวน Lord of the rings หลงอำนาจ ปกครองแผ่นดินทุกข์เข็ญ เกิดกบฎน้อยใหญ่ก็โยนความผิดให้หูไฮ่ หูไฮ่รู้ทั้งรู้ว่าถูกหลอกใช้แต่ตนไม่มีพวก สุดท้ายหูไฮ่โดนเจ้าเกาส่งคนไปลอบปลงพระชนม์ และตั้งเจ้าอิงขึ้นเป็นพระเจ้าฉินที่สาม กรรมตามทันเจ้าเกาเพราะเจ้าอิงที่เขาตั้งเป็นหุ่นเชิดนี่เองที่เป็นผู้ปลิดชีวิตเจ้าเกา!! หลังจากนั้นเจ้าอิงก็เปิดประตูเมืองยอมแพ้ "เล่าปัง" ผู้สถาปนาราชวงศ์ฮั่น เป็นอันจบสิ้นราชวงศ์ฉินอย่างเป็นทางการ

ปัจจุบัน สำนวนชี้กวางเป็นม้า ใช้เปรียบเทียบ การจงใจกลับขาวเป็นดำ ใช้อำนาจข่มขู่บิดเบือนความเป็นจริง

อ่านจบแล้ว เป็นยังไงครับ อยากสะกิดให้คิดว่าขนาดราชวงศ์ฉินที่ยิ่งใหญ่ สามารถรวมแคว้นต่างๆมาเป็นหนึ่งเดียวกัน แต่ราชวงศ์ฉินกลับอยู่ได้เพียงสิบห้าปีเท่านั้น ปฐมกษัตริย์จิ๋นซีฮ่องเต้นผู้สร้างสิ่งมหัศจรรย์ของโลกอย่าง "กำแพงเมืองจีน" รวมทั้งทหารดินเผากว่าแปดพันตัวเฝ้าสุสานของพระองค์คงทรงคิดไม่ถึงว่าราชวงศ์ของพระองค์จะมีอายุสั้นถึงเพียงนี้ เหตุเพราะความอ่อนแอที่มาจากภายในสามารถนำความยิ้มราชวงศ์ฉินได้รวดเร็วยิ่งนัก

บ้านเมืองใดเกิดเหตุการณ์ ชี้กวางเป็นม้า แสดงว่านับถอยหลังสู่ยุคเสื่อมได้แน่นอน

ติดตามเรื่องจีนๆ เกร็ดความรู้ภาษาจีนและแลกเปลี่ยนความคิดเห็นกันได้ที่ www.facebook.com/simplychinese ครับ

คำศัพท์
鹿 [lù] (ลู่) = กวาง
马[mǎ](หม่า) = ม้า
指[zhǐ] (จื่อ) = ชี้ (นิ้วชี้)
为[wéi] (เหวย) = เป็น,สำหรับ

CR: http://www.cllku.com/ , http://www.oknation.net/blog/hesse004/2010/08/19/entry-1, http://www.thairath.co.th/column/pol/chuckthong/69189, Crystal Digital Technology Co., Ltd.
แสดงความคิดเห็น
โปรดศึกษาและยอมรับนโยบายข้อมูลส่วนบุคคลก่อนเริ่มใช้งาน อ่านเพิ่มเติมได้ที่นี่