“How can we pack the whole life into one bag?”
ผมนึกถึง  wall post ของ Anya ที่ผมแอบเข้าไปดูใน Facebook เมื่อคืนขึ้นมา ไม่น่าเชื่อภายใต้ดวงตาสีฟ้าอันกลมโตบนใบหน้าอันงดงามราวกับนางแบบของสาวสวยชาวรัสเซียที่ผมเห็นจะเปี่ยมไปด้วยความตั้งใจแน่วแน่ขนาดนี้ เธอคือสาวน้อยจากเมืองไซบีเรียเล็กๆ พึ่งเรียนจบและกำลังจะมาหางานทำในเมืองใหญ่อย่าง Saint Petersburg ด้วยตัวคนเดียว ความจริงที่ว่ามันคือการจากสิ่งที่อยู่มาทั้งชีวิต เดินทางหลายพันกิโลเมตรมาเมืองแปลกหน้าเป็นครั้งแรกไม่ทำให้เธอดูกังวลแต่อย่างใด

มันช่างแตกต่างกับผมในตอนนี้ที่เต็มไปด้วยความกังวล นาฬิกาข้อมือผมเดินอยู่อย่างเชื่องช้า อากาศร้อนของกรุงมอสโคที่ร้อนที่สุดในรอบ 130ปีผสมกับใจที่ร้อนเป็นไฟอยากให้รถไฟเคลื่อนตัวออกไปจากชานชาลาสู่สนามบินซักทีทำให้เหงื่อผมร่วงกราว ความคิดที่ว่าผมจะไปสนามบินไม่ทันวนเวียนอยู่ในหัวผมตลอดเวลา เพราะถ้าผมพลาดเที่ยวบินที่กำลังจะออกใน2ชั่วโมงข้างหน้านี้ ก็คงจะต้องติดอยู่ใน Moscow นี่อีกพักใหญ่ เพราะตอนนี้ไฟล์ตกลับเมืองไทยเต็มตลอด การอยู่ต่อในเมืองหลวงที่ค่าครองชีพสูงติดอันดับต้นๆของยุโรป โดยไม่มีที่พักล่วงหน้าอย่างไม่มีกำหนด ประกอบกับอาการเอ็นหัวเข่าฉีกของผมที่แย่ลงมากจากการใช้งานอย่างหนักทั้งทริปทำให้ ผลลัพธ์มันอาจจะแย่กว่าที่คิด
ผมหลับตาข่มความร้อนของใจ “แปลกดี คนเรามักมีชีวิตอยู่กับความกังวลตลอดเวลา” ผมฉุกคิดไปถึงจุดเริ่มต้นของการเดินทางในครั้งนี้
“แน่ใจเหรอจะไปรัสเซียคนเดียว อันตรายนะเมืองสวยแต่คนดูไม่น่าไว้ใจ พวกขี้เมาเถื่อนมาก” คำถามจากพี่ชาย เริ่มเติมปรอทวัดความปอดแหกจาก0 เป็น1 ก่อนจะถูกเติมต่อจนเป็น10 จากคนรอบตัวทั้งเคยและไม่เคยใช้ชีวิตที่นี่ รวมทั้งข้อมูลในหนังสือท่องเที่ยวต่างๆ
“ตัวเลขอาชญากรรมที่เกิดกับนักท่องเที่ยวพุ่งสูงขึ้นในปีหลังๆในเมืองใหญ่อย่าง Moscowและ Saint Petersburg 232 คดีเหยียดผิว 57รายในนั้นเสียชีวิต ใน5 เดือนแรกของปี2008” Lonely Planet ฉบับ Russia หยอดไว้อย่างนั้น
“เมื่อวานฉันเพิ่งเห็นข่าวนักท่องเที่ยวถูกปล้นใน Moscow จากทีวี คุณระวังตัวหน่อยละกัน นั่งแท็กซีให้ใช้สัญชาตญาณดีๆ ถ้าเจอคนขับไม่น่าไว้ใจก็เปลี่ยนคันเลย” เอ็งตูยาเพื่อนร่วมงานชาวมองโกเลียเตือนผมตอนก่อนเดินทางจากมองโกเลียเพื่อเข้าสู่รัสเซีย ช่วยเเติมภาพในหัวให้เตลิดไปกันใหญ่

แต่เป็นแรงบันดาลใจส่วนตัวที่โยนทุกความกลัวทิ้งถังขยะ ความลึกลับน่าค้นหาของเส้นทาง Trans-Siberia กระตุ้นต่อมชีพจรที่เท้าผมอย่างจังหลังจากที่ผมได้ดูหนังเรื่อง Transsiberian ของ Brad Anderson ปี2008 ที่มีวู๊ดดี้ ฮาเรลสันแสดงนำ เป็นเรื่องของคู่สามีภรรยาเดินทางท่องเที่ยวจากปักกิ่งไปมอสโคโดยรถไฟสายนี้ ทั้งคู่ต้องพบกับวิบากกรรมที่ต้องจดจำไปจนวันตายเมื่อได้พบกับผู้ร่วมทางแอบขนยาเสพติดที่โขมยจากมาเฟียรัสเซียอีกต่อหนึ่ง หนังให้ภาพหิมะขาวโพนบนความเวิ้งว้างของชนบทในรัสเซียได้อย่างติดตา บรรยากาศไม่น่าไว้ใจบนรถไฟที่รวมผู้คนมากหน้าหลายตาบนเส้นทางสายเดียวกันเป็นเวลานานหลายวัน ทำให้หนังมีเสน่ห์และจุดประกายให้ผมเริ่มสนใจ และก็เป็นนายเรย์ แมคโดนัลล์กับรายกายสารคดีการเดินทางจากกรุงเทพไปลอนดอนด้วยรถไฟ โดยต้องผ่านทางสายนี้ด้วยเช่นกัน เป็นสิ่งเร้าสุดท้ายช่วยเติมจิ๊กซอทุกอย่าง แผนที่รัสเซียและหนังสือ Trans-Siberia ถูกนำมาศึกษาและวางแผนอย่างคร่าวๆ
เส้นทางรถไฟสายที่ยาวที่สุดในโลกTrans-Siberiaนี้เริ่มจากมอสโควิ่งเป็นระยะทาง9288กิโลเมตรผ่าน7โซนเวลาที่ต่างกันจนถึงเมืองท่าติดมหาสมุทรแปซิฟิค Vladivostok ทางตะวันออกไกลของประเทศ แต่เส้นหลักนี้สามารถแยกออกเป็นอีก2ทางย่อยอย่าง Trans-Mongolia ที่วิ่งผ่านอูลานบาตอร์เมืองหลวงมองโกเลีย ก่อนมุ่งสู่จุดหมายปลายทางคือปักกิ่ง รวมระยะ 7865กิโลเมตร หรือ Trans-Manchurian ที่มีปลายทางคือปักกิ่งเหมือนกันแต่ผ่านเมืองฮาบินของจีนแทนอูลานบาตอร์
โชคดีของผมที่มีกำหนดเดินทางไปมองโกเลียในเดือนข้างหน้าพอดี ไม่รอช้าผมจัดแจงจองตั๋วรถไฟล่วงหน้าทันทีเพราะกิตติศัพท์ว่ามักหาที่ยากเสมอช่วงหน้าร้อนที่เป็นฤดูท่องเที่ยวช่วงสั้นๆของที่นู่น ทำให้ต้องจองล่วงหน้ากันนานหน่อย
“นี่ครับ ตั๋วของคุณ จากอูลานบาตอร์ไปเออกุตก์ (Irkutsk) บ่ายโมงครึ่ง โบกี้4 ที่นั่ง5 ดูแลตัวเองดีๆ และขอให้สนุกกับรัสเซีย” เจสผู้ร่วมงานที่มองโกเลียยื่นตั๋วให้กับผมที่สถานีรถไฟก่อนจากกัน
และนั่นเองคือจุดเริ่มต้นของการเดินทางครั้งใหม่นี้ของผม
ผมลืมตาขึ้นเมื่อรู้สึกได้ถึงการเริ่มเคลื่อนตัวของรถไฟเที่ยวสุดท้ายของผมที่นี่ เพื่อมุ่งสู่สนามบิน Domodedovo หนึ่งในสี่สนามบินหลักของมอสโค ผมเหลือบมองเวลาบนข้อมือ ช่างบังเอิญจริงๆที่เวลาขณะนี้คือ “บ่ายโมงครึ่ง” อีกครั้ง ราวกับว่าห้วงเวลาแห่งการสิ้นสุดได้มาบรรจบกับเวลาแห่งการเริ่มต้น…. อีกครั้งหนึ่ง