กลุ่มอะลิสซุนนะฮ์ วัลญามาอะฮ์ หรือที่คนทั่วไปรวมทั้งมุสลิมรู้จักกันในชื่อว่า สุนหนี่ หรือ ซุนนีย์
ซุนนีย์คือกลุ่มที่ยึดหลักตามหลักฐานอัลกุรอาน และซุนนะฮ์(แบบอย่าง)ของท่านศาสดามุฮัมมัด(ซ.ล) เป็นแนวทางพี่เบิ้มใหญ่ของทางศาสนาอิสลาม ซุนนีย์ยอมรับปฎิบัติตามภรรยาท่านศาสดา รวมทั้งคอลีฟะฮ์(กาหลิบ)ทั้ง4คือ 1ท่านอบูบักร อัสศิดฎิ๊ก 2.ท่านอุมัร อิบนิค๊อตฎ๊อบ 3ท่านอุษมาน บินอัฟฟาน และ4ท่านอาลี บินอะบีฎอลิบ ยอมรับปฎิบัติตามศอฮาบะฮ์(สหาย)ของท่านและบรรดาลูกหลานท่านศาสดา(ซ.ล)ทั้งหมดทุกคน ซึ่งแนวทางซุนนีย์ก็จะมีอยู่4สำนักคิดย่อยๆลงมาอีก ได้แก่ 1สำนักคิดชาฟีอีย์ 2.สำคิดฮานาฟีย์ 3.สำนักคิดมาลิกีย์ และ4.สำนักคิดฮัมบาลีย์ ทั้ง4สำนักก็เป็นซุนนีย์ทั้งหมดนั้นเอง
ผมจะแยกให้เห็นว่า มุสลิมแถบไหนส่วนใหญ่มองแบบภาพรวมเป็นซุนนีย์สำนักคิดอะไรบ้าง
เอเชียใต้ครอบคลุม ตั้งแต่ พม่า ศรีลังกา บังกลาเทศ อินเดีย  ปากีสตาน อัฟกานิสตานไปถึงเอเชียกลาง อุซเบกิสตาน เติร์กเมนิสตาน ทาจิกิสตาน คีร์กีซสตาน คาซัคสตาน ยาวไปจนถึงมลฑลซินเจียงของประเทศจีนถึงเชสเนีย ตุรกี  รวมทั้งยุโรบตะวันออก โรมาเนีย สโลวาเกีย ยูเครน ฮังการี เช็ค บัลแกเรีย  ฯลฯ เป็นซุนนีย์สำนักคิดฮานาฟีย์
ส่วนเอเชียตะวันออกเฉียงใต้แถบบ้านเรา ไทย มาเลเซีย อินโดนีเซีย บรูไนดารุสลาม ฟิลิบปินส์ ลาว กัมพูชา เยเมน บางส่วนของอียิปต์
และทวีปอัฟริกาตะวันออก คอโมโรส เคนยา จิบูตี ซิมบับเว  เซเชลส์ แซมเบีย โซมาเลีย แทนซาเนีย บุรุนดี มอริเชีย มาดากัสการ์ มาลาวี โมซัมบิก ยูกันดา รวันดา เอธิโอเปีย เอริเทรีย ฯลฯ เป็นซุนนีย์สำนักคิดชาฟีอีย์
เอเชียตะวันตกเฉียงใต้ หรือตะวันออกกลาง  ซาอุดี้อาระเบีย บะห์เรน อียิปต์  อิรัก(บางส่วน) จอร์แดน คูเวต เลบานอล(บางส่วน)
อาเซอร์ไบจัน(บางส่วน)โอมาน กาตาร์  ซีเรีย อิมิเรตส์ เยเมน(บางส่วน) ปาเลสไตน์ เป็นซุนนีย์สำคิดฮัมบาลีย์
ทวีปอัฟริกา ทางประเทศแถบอัฟริกาทางเหนืออย่าง แอลจีเรีย อียิปต์(บางส่วน) ลิเบีย โมร็อกโก ซูดาน ตูนิเซีย มอริเตเนีย และแอฟริกาตะวันตก กานา กินี กินี-บิสเซา แกมเบีย โกตดิวัวร์ เคปเวิร์ด เซเนกัล เซียร์ราลีโอน โตโก ไนจีเรีย ไนเจอร์ บูร์กินาฟาโซ เบนิน มาลี ไลบีเรีย ส่วนใหญ่เป็นสำนักคิดมาลิกี  
นี้แหละครับ 4สำนักคิดใหญ่ๆของซุนนีย์


ส่วนกลุ่มกลุ่มชีอะฮ์ หรือลัทธิชีอะฮ์  คือกลุ่มที่ยึดหลักฐานอัลกุรอาน และลูกหลานศาสดา(ซ.ล) ยอมรับปฎิบัติตามภรรยาบางคน
ยอมรับและปฎิบัติตามคอลีฟะฮ์(กาหลิบ)คนเดียวคือท่านอาลี บินอะบีฎอลิบ รวมทั้งยอมรับศอฮาบะฮ์แค่3คน จากเป็นหมื่นๆแสนๆคน เชื่อเรื่อง12อิหม่าม เป็นกลุ่มเพิ่งมาเกิดตอนหลังศาสดามุฮัมมัดเสียชีวิตไปแล้ว ชีอะฮ์เกิดจากยิวที่ทำว่ารับอิสลาม(กลับกลอก)ชื่อ
อับดุลลอฮ์ อิบนิ สะบาอ์กลุ่มชีอะฮ์ก็แตกแยกสาขาไปหลายกลุ่มจนเลยเถิดถึงขั้นนอกรีตก็มากมาย แต่กลุ่มที่มีปัญหากับซุนนีย์มาตลอด ก็คือชีอะฮ์สาย12อิหม่าม หรือชีอะฮ์อิมามียะฮ์ อิษนาอารียะฮ์ ถ้าเอาความเข้าใจง่ายๆคือ พวกอิหร่าน หรือพรรคก่อการร้ายฮิสบุลลอฮ์ เป็นกลุ่มที่ทรงอิทธิพลสุดในหมู่ลัทธิชีอะฮ์ และพวกชีอะฮ์สายนุศอยรีย์ อะลาวียูน เป็นชีอะฮ์ที่เข่นฆ่าพี่น้องซีเรียอยู่ทุกวันนี้  
แต่ชีอะฮ์ที่มีหลักศรัทธาหลักปฎิบัติที่คล้ายคลึงกับซุนนีย์มากที่สุดคือ กลุ่มชีอะฮ์สายซัยดียะห์อยู่ในประเทศเยเมน
ชีอะฮ์ส่วนใหญ่จะอยู่ในประเทศ อิหร่าน หรือดินแดนที่เคยเป็นอณาจักรเปอร์เชียเก่า เช่น บางส่วนของอิรัค อัฟกัน
อาเซอรไบจัน เลบานอล ซีเรีย บะห์เรน ทาจิกิสตาน อุซเบกิสตาน  รวมทั้ง ปากีสตาน
หลักศรัทธาความเชื่อของกลุ่มชีอะฮ์12อิหม่ามกับชีอะฮ์นุศอยรีย์ผมไม่ขอพูดถึง เพราะนักปราชญ์ได้ตัดสินวินิจฉัยหลักความเชื่อ
หลักการปฎิบัติของพวกเค้าแล้วว่า นอกรีต ไม่ใช่อิสลาม ไม่ใช่เพราะเค้าไม่ใช่ซุนนีย์ นักปราชญ์ทางศาสนาเลยตัดสินตามอารมณ์ตามอำเภอใจน่ะครับ คิดจะตัดสินใครก็ได้ ไม่ใช่เลย แต่ด้วยข้อมูลหลักฐานในสิ่งที่ชีอะฮ์เชื่อมันกลับตรงข้ามกับอิสลามอย่างสิ้นเชิง อิสลามมีทั้งหมด73กลุ่มน่ะครับ ไม่ใช่แค่ซุนนีย์ ชีอะฮ์อย่างเดียว ยังมีอีกหลายลัทธิที่อ้างว่าคืออิสลาม แต่ที่จริงไม่ใช่ เช่นลัทธินิยมกุรอาน(อันนี้คุ้นๆมั้ย คนนี้สิงสถิตในห้องศาสนาอยู่นานเอาแต่กุรอานไม่เอาซุนนะฮ์"ฮาดิษนบี) ลัทธิกราบไหว้กูโบร์(ในอินเดียจะเยอะ) ลัทธิกอดยานี(ในอินเดีย กำเนิดเพราะอังกฤษ) ฯลฯ เป็นต้น ข้อมูลมันมีเยอะ ต้องใช้ความเข้าใจมากพอสมควร ถ้าหากไม่มีพื้นฐานเรื่องเหล่านี้มาแล้ว อาจจะทำให้ไม่เข้าใจ และงงไปตามๆกันได้ครับ