ปริญญาตรีสาขาวิทยาศาสตร์คอมพิวเตอร์ (Informatik) และสาขาบริหารธุรกิจ (Betriebswirtschaftslehre) เป็นคนละเรื่องกันเลยนะคะ แนะนำให้คุณลองเข้าไปเว็บไซต์ของมหาวิทยาลัยแล้วไปดูรายชื่อวิชาของป.ตรีสาขาบริหารธุรกิจ และรายชื่อวิชาของป.ตรีสาขา Informatik ทั้งสองสาขานี้เรียนโหดพอสมควร คุณไม่สามารถเรียนเพื่อความเก๋ไก๋ได้หากใจไม่รักจริง หากคุณจะเรียนป.ตรีใหม่ในทั้งสองคณะคุณอาจต้องไปเรียน Studienkolleg อีกหนึ่งปีก่อน เพราะป.ตรีที่คุณจบมาเป็นสาขากฎหมาย และวุฒิม.6 ของไทยไม่เทียบเท่ากับ Abitur ของเยอรมัน โดยหากจะเรียนสาขา Informatik ก็ต้องไปเรียน Studienkolleg T-Kurs และหากจะเข้าสาขา BWL ก็ต้องไปเรียน Studienkolleg W-Kurs เมื่อจบ Studienkolleg แล้วก็ต้องสอบ Feststellungsprüfung แนะนำให้สอบถาม Akademisches Auslandsamt ของมหาวิทยาลัยนั้น ๆ ว่าคุณต้องไปเรียน Studienkolleg ก่อนหรือเปล่า แต่เราแนะนำให้คุณเรียนดีกว่าเพราะคุณจะได้เรียนวิชาพื้นฐานของสาขานั้น ๆ เป็นการเตรียมตัวเพื่อเรียนต่อในระดับมหาวิทยาลัยที่ดีกว่าไปนั่งลุยเอาเอง และอาจารย์ใน Studienkolleg คุ้นเคยกับนักเรียนต่างชาติและรู้ถึงจุดอ่อนของนักเรียนต่างชาติมากกว่าอาจารย์เยอรมันในมหาวิทยาลัย

วิชาพื้นฐานต่าง ๆ ที่คุณต้องเรียนในมหาวิทยาลัยที่นี่นั้น เขาไม่มานั่งสอนคุณใหม่ค่ะ แต่จะทบทวนเนื้อหาเก่า ๆ ที่นักเรียนเยอรมันเคยเรียนมาแล้วในระดับ Abitur เพียงชั่วโมงสองชั่วโมงแรก จากนั้นจะลงลึกไปมากกว่านั้น ซึ่งถ้าคุณเรียนม.ปลายสายศิลป์ที่เมืองไทยมาและไม่มีพื้นฐานคณิตศาสตร์และ Informatik ในระดับ gymnasiale Oberstufe (ชั้น 11-13 ของโรงเรียนประเภท Gymnasium) คุณจะไม่มีทางตามคนอื่นทันแน่นอน ตอนคุณเข้าไปเรียน Studienkolleg ก็คงต้องฝึกทำแบบฝึกหัดมาก ๆ ด้วย คุณต้องใจรักจริง ๆ ถึงจะเรียน Informatik หรือ BWL ที่เยอรมันรอด การเรียนในทั้งสองคณะไม่เหมือนที่เมืองไทย Informatik ไม่ใช่แค่เรียนเขียนโปรแกรม ส่วนสาขา BWL ไม่ใช่เรียนแค่วิชาบริหารธุรกิจ คุณต้องเรียนวิชาพื้นฐานเหมือนเศรษฐศาสตร์ซึ่งรวมถึงคณิตศาสตร์ และต้องเรียนวิชาเกี่ยวกับบัญชีด้วยเช่นกัน

ตอนนี้คุณยังไม่ได้สัมผัสกับการเรียน Informatik และ BWL เลยมองอะไรสวยงามเกินไป ในความเป็นจริงแล้วคุณไม่มีทางจบภายในสามปีได้เพราะเรียนข้ามสาขา คุณอาจต้องเข้า Studienkolleg ก่อนหนึ่งปี และการสอบเข้า Studienkolleg บางแห่งในสาย T- หรือ W-Kurs นอกจากวิชาภาษาเยอรมันแล้ว คุณอาจต้องสอบวิชาเลขด้วย ซึ่งก่อนสอบเข้าคุณอาจต้องเสียเวลาไปติววิชาเลขหรือต้องทำแบบฝึกหัดมากกว่าคนอื่นที่มีพื้นฐานมาแล้ว เด็กเยอรมันหรือเด็กไทยที่มีพื้นฐานมาแล้วยังไม่ค่อยจบป.ตรีทั้งสองคณะกันภายในสามปีเลยค่ะ แนะนำว่าให้คุณเรียนในสิ่งที่คุณชอบ ไม่ใช่เรียนเพราะสาขานั้น ๆ มีอนาคตที่สวยงาม การเรียนในมหาวิทยาลัยที่นี่ไม่มีใครมานั่งป้อนให้คุณ คุณต้องขวนขวายเองทุกอย่าง ถ้าไม่ได้ชอบสาขานั้น ๆ อย่างแท้จริง คุณเรียนไม่รอดหรอกค่ะ หรืออาจจบมาแค่พอผ่าน ซึ่งถ้าเกรดไม่ดีเวลาไปสมัครงานที่นี่ก็สู้เด็กเยอรมันที่เกรดดีกว่าไม่ได้อยู่ดี (เชื่อเราเถอะนะ เราก็จบป.โทในเยอรมัน แต่เป็นสาขาที่เราไม่ได้ชอบจริง ๆ กว่าจะรู้ตัวก็เปลี่ยนสาขาไม่ได้แล้ว จบมาด้วยคะแนนไม่ดีเท่าไหร่ เลยต้องทำงานด้านอื่นแทนซึ่งเป็นสิ่งที่เราชอบมากกว่าและมี niche ที่ไม่ต้องแข่งกับคนเยอรมัน) ข้อสอบในมหาวิทยาลัยที่นี่มักเป็นแบบ Klausur (ข้อสอบแบบเขียนบรรยาย) และไม่เน้นการตอบแบบท่องจำ และสาขา Informatik กับ BWL ไม่ใช่วิชาท่องจำ ถ้าคุณไม่ชอบจริง ๆ คุณจะไม่มีแรงจูงใจทำความเข้าใจกับเนื้อหา ไม่อยากทำแบบฝึกหัด ซึ่งทำให้สอบได้คะแนนไม่ดี

สำหรับเรื่องงานด้าน IT ในเยอรมัน จากที่เคยคุยกับสามีเรา (เป็นนักพัฒนาซอฟต์แวร์แต่จบสาขาคณิตศาสตร์) เขาบอกว่างานด้านนี้มีคนที่จบสาขาอื่นมาทำกันเยอะ หากอยากได้งานที่ดีและเงินเดือนดี คุณต้องมีประสบการณ์การทำงานพอสมควรและมีความเชี่ยวชาญเฉพาะทาง น้องชายแฟนเราก็ทำงานด้าน IT เช่นกัน จบ Informatik สายตรงด้วย แต่เคยมีปัญหากับการหางานมาก ๆ เคยตกงานเป็นปี ในขณะที่แฟนเราไปสมัครที่ไหนเขาก็รับ แฟนเราทำงานด้านนี้มา 20 กว่าปี แต่น้องเขาไปเรียนเอาวุฒิปริญญาเมื่ออายุมาก มีประสบการณ์น้อยกว่า ถ้าคุณจะเรียนสายนี้คุณควรมีใจรัก เป็นคนที่คิดอะไรแบบมีตรรกะ ละเอียดรอบคอบ และควรจะชอบวิชาคณิตศาสตร์ (เพราะ Informatik คือคณิตศาสตร์ประยุกต์ และคุณต้องเรียนคณิตศาสตร์ชั้นสูงในมหาวิทยาลัย) หากคุณอยากได้งานสาขานี้ในเยอรมันเมื่อเรียนจบ คุณต้องมีเกรดเฉลี่ยที่ดี ตอนเรียนอยู่ต้องไปฝึกงานตามบริษัทต่าง ๆ ช่วงปิดเทอม ซึ่งเป็นเรื่องที่เด็กเยอรมันทำกันเป็นปกติ ถ้าคุณจบมาแบบไม่มีประสบการณ์คุณจะสู้พวกเขาไม่ได้แน่นอน ส่วนสายบริหารธุรกิจนั้นเป็นสาขาที่นักศึกษาเยอรมันนิยมเรียนกันมากที่สุด (http://www.spiegel.de/fotostrecke/ranking-deutschlands-beliebteste-studienfaecher-fotostrecke-61084.html) ถ้าคุณจบมาคงหางานที่นี่ได้ยาก นอกจากนี้การจ้างงานคนสัญชาตินอก EU ในเยอรมันที่ยังไม่มี residence permit แบบที่สามารถทำงานได้ไม่จำกัด (เช่นได้จากการแต่งงานกับคนสัญชาติเยอรมัน) นายจ้างต้องแสดงให้กรมแรงงานเห็นว่าตำแหน่งงานนั้น ๆ ไม่สามารถหาคนสัญชาติเยอรมันหรือ EU มาทำงานได้ ดังนั้นหากคุณอยากได้งานที่นายจ้างขอ work permit ให้คุณได้ คุณก็ต้องมีความสามารถในสาขานั้น ๆ มากกว่าคนเยอรมันหรือ EU

ถ้าตอนนี้คุณอยู่ในเมืองที่มีมหาวิทยาลัย แนะนำว่าให้ลองเข้าไปห้องสมุดของมหาวิทยาลัย ไปยืมหนังสือวิชาพื้นฐานของสาขาที่คุณอยากเรียนมาอ่าน ไปฟัง Vorlesung วิชาพื้นฐานของสาขานั้น ๆ สักครั้งสองครั้ง (วิชาพื้นฐานส่วนใหญ่มีคนเรียนเป็นร้อย ไม่มีใครสังเกตหรอกว่าคุณไม่ใช่นักศึกษา) ไปคุยกับหน่วยให้คำปรึกษานักศึกษาของสาขา Informatik สาขา BWL หรือสาขาอื่น ๆ ที่คุณสนใจ ไปคุยกับ Akademisches Auslandsamt ของมหาวิทยาลัย จากนั้นค่อยพิจารณาดูอีกทีว่าจะเรียนสาขาใด อย่าเพิ่งคิดเรื่องชีวิตการทำงานหรือเงินเดือน เมื่อได้เรียนในสาขาที่คุณชอบ คุณจะมีความสุขกับมันและสนใจใฝ่หาความรู้ด้วยตัวเอง ทำให้มีผลการเรียนที่ดีและหางานได้ไม่ยากเท่าจบมาแบบไม่ได้ชอบสาขานั้นและเกรดไม่ดี นอกจากนี้หากฝืนทำงานในสาขาที่คุณไม่ชอบ คุณก็จะไม่มีความสุขแม้จะได้เงินเดือนมาก คิดดูดี ๆ ว่าคุณอยากจะใช้ชีวิตการทำงานซึ่งเป็นเวลาอย่างน้อย 30 ปีอยู่กับสิ่งที่คุณไม่ชอบเหรอคะ ส่วนเรื่องเงินเดือน หากอาชีพนั้น ๆ ได้เงินเดือนน้อยคุณก็หาช่องทางทำอาชีพเสริมหรือธุรกิจส่วนตัวสิคะ ถ้าเป็นอาจารย์มหาวิทยาลัย เวลาว่างก็รับสอนพิเศษ เช่น สอนภาษาเยอรมัน (เช่นติวสอบ A1 สำหรับคนขอวีซ่าแต่งงาน หรือติวภาษาเยอรมันเพื่อสอบเข้ามหาวิทยาลัย) รับแปลภาษา หรือลาออกไปทำงานเอกชน เท่าที่เรารู้ นักเรียนเก่าเยอรมันส่วนใหญ่เมื่อกลับไปเมืองไทยก็ได้งานทำดี ๆ กันทุกคน คุณไม่จำเป็นต้องเป็นอาจารย์ บริษัทเยอรมันในประเทศไทยมีเยอะแยะ ไม่ต้องถึงกับจบจากเยอรมันหรอกนะคะ เราเคยคุยกับเด็กอักษรฯ เอกภาษาเยอรมัน เขาบอกว่าเพื่อนรุ่นเดียวกันก็ได้งานดี ๆ ทำกันหมด ไม่ว่าจะเป็นงานบริษัทเยอรมัน เป็นแอร์ฯ ตัวน้องเขาพอจบป.ตรีแล้วก็มีงานทำทันที เป็นงานบริษัทเอกชน แล้วก็ลาออกมาทำงานสำนักงานแปล ซึ่งเสนอเงินเดือนให้สามหมื่น