นางนาเดีย ทาร์ซี ประธานสมาคมปกป้องโบราณสถานแห่งอัฟกานิสถาน กล่าวในการอภิปรายเรื่อง "การรณรงค์พิทักษ์พุทธสถานเมส อาแน็กแห่งอัฟกานิสถาน" จัดโดยคณะกรรมาธิการการศาสนา ศิลปะและวัฒนธรรม สภาผู้แทนราษฎร ว่า ตั้งแต่ยุคโบราณ อัฟกานิสถานเป็นสถานที่สำคัญ โดยเฉพาะเมืองคันทาระ ได้ก่อสร้างเมส อาแน็กเมืองโบราณศูนย์กลางทางพระพุทธศาสนา อายุกว่า 2,000 ปี มีวิหาร เมือง วัตถุโบราณต่างๆ เกิดอารยธรรมศิลปะ วัด ภาพวาดผนังสวยงามมาก มีพระพุทธรูปที่ผสมผสานศิลปะตะวันตกกับตะวันออก แสดงถึงวิวัฒนาการการก่อสร้างด้วยหินต่างๆ และศิลปะวิถีชีวิตชาวพุทธ ขณะเดียวกันยังเป็นแหล่งแร่ทองแดงที่ใหญ่มาก มีการเปิดให้ทำเหมืองแร่ต่อมาหลายศตวรรษ มีโรงหล่อเหรียญต่างๆ ก่อนที่ศาสนาอิสลามจะเข้ามาชาวพุทธย้ายออกไป วิหาร สถานที่ต่างๆ ต่อมาถูกทำลายลงไปหมด รวมถึงมีการขุดเหมืองแร่ ทำให้เมส อาแน็กถูกทำลาย ปัจจุบันยังมีโบราณสถานสำคัญยังรอการขุดค้นอยู่อีก แต่จะทำลายเพื่อทำเหมืองแร่อีก 3 ปีข้างหน้า ขณะนี้ได้ขุดพบพระพุทธรูปกว่า 100 องค์ คาดเป็นพระพุทธรูปเจ้าชายสิทธัตถะอายุกว่า 1,600 ปี บางองค์อยู่ในใต้ดิน บางองค์อยู่ในน้ำ รวมถึงเศียรพระที่ยังคงเห็นแผ่นทองเคลือบอยู่ สิ่งก่อสร้างจะมีภาพวาดพระพุทธเจ้าตามฝาผนัง พระพุทธรูปไม้ที่หาดูยากมากยังมีสภาพสมบูรณ์



"ปัญหาในอัฟกานิสถานที่มีการขุดค้นพบโบราณสถาน เมส อาแน็ก ส่วนใหญ่จะถูกขโมยไปมาก เมื่อ 3 ปีที่ผ่านมารัฐบาลอัฟกานิสถานเปิดให้บริษัทนานาชาติทำเหมืองแร่ ดังนั้น เมืองโบราณ เมส อาแน็กจึงใกล้ถูกทำลายอีกครั้ง ดิฉันขอเสนอแนวทางการปกป้องเมส อาแน็กโดยการร่วมมือกับพิพิธภัณฑ์ต่างๆ จัดนิทรรศการเมส อาแน็กเพื่อเผยแพร่องค์ความรู้ การจัดการประชุม การทำวิจัยเพื่อปกป้อง เพื่อสื่อสารให้สังคมโลกรับรู้ สนับสนุนหน่วยงานด้านโบราณคดีในการย้ายโบราณวัตถุสำคัญออกไปเก็บรักษาให้ทันก่อนเปิดให้ทำเหมืองแร่ ที่สำคัญแนวทางแก้อีกอย่างคือ การเสนอเมส อาแน็กเป็นมรดกโลกต่อยูเนสโก แต่ทางการอัฟกานิสถานจะต้องเป็นผู้เสนอเอง ซึ่งขณะนี้ยังไม่มีการตอบรับกลับมา หากมีการเรียกร้องชาวพุทธ จากนานาชาติ หรือให้การสนับสนุนรัฐบาลอัฟกา นิสถานขนย้ายโบราณวัตถุออกไปได้ น่าจะเป็นวิธีการที่ดีกว่า" นางนาเดียกล่าว


http://www.khaosod.co.th/view_news.php?newsid=TUROaWRXUXdNVEkwTURNMU5nPT0=§ionid=TURNd053PT0=&day=TWpBeE15MHdNeTB5TkE9PQ==