จากประสบการ์ตรงครับ (ยาวนิดนึงนะทนอ่านหน่อย )

จบตรีที่ไทย แต่โทกับเอกข้างนอก แต่สาขาเดียวกันหมด คือวิศวะไฟฟ้า ตอนนี้เป็น full-time assistant prof. อยู่ที่อังกฤษครับ แล้วเป็น adjunct ที่เยอรมัน

จะสรุปคร่าวๆว่า มันขึ้นอยู่กับว่าคุณอยากเป็นอาจารย์ในมหาวิทยาลัยแบบไหน มหาวิทยาลัยที่เน้นการเรียนการสอน หรือทำวิจัย ถ้าเป็นในกรณีแรกซึ่งส่วนใหญ่จะเป็นคอมมิวนิตี คอลเลจ ก็คงต้องเน้นว่าเคยมีประสบการณ์สอนหนังสือ หรือออกแบบวิชาเรียนมาก่อนหรือไม่ เรื่องทำวิจัยคงไม่ใช่เรื่องหลัก และปริญญาเอกก็ไม่จำเป็นมาก มีพี่คนไทยที่สนิทกัน จบโทจากไทยไปสอนที่อเมริกาแบบนี้ (แต่ระบบมหาวิทยาลัยแบบนี้ผมไม่มีประสบการณ์ตรงคงไม่สามารถให้รายละเอียดมากได้)

ถ้าเป็นกรณีที่เป็นมหาวิทยาลัยวิจัย ปริญญาเอกนั้นจำเป็นมาก ผลงานวิจัยและหัวข้องานวิจัยมีผลมากกับการได้งาน เช่น ได้ตีพิมในจอนัลดีๆหรือไม ไม่จำเป็นต้องเน้นที่ปริมาณจอนัล แต่ให้เน้นที่คุณภาพและ citation ของจอนัล ต่อจากนั้น คุณควรมีประสบการณ์สอนด้วยระหว่างปริญญาเอก และถ้าสามารถออกแบบวิชาเรียนได้เองด้วยจะดีมาก ต่อไปก็เป็น leadership&management skills ทางมหาวิทยาลัยที่เปิดรับสมัคร โดยโดยปกติแล้วก็คาดหวังว่าคุณสามารถที่จะทำเงินให้มหาวิทยาลัยได้จากพวก research funding หรือเป็นที่ปรีกษาให่กับหน่วยงานข้างนอก หรืออะไรทั้งหลายแหล่ ซึ่งก็หมายความว่าคุณควรที่จะต้องมีความสามารถในการเขียน proposal และบริหารจัดการด้วย (และเขาคาดหวังว่าคุณสามารถทำได้ด้วยตัวเอง) และแน่นอนว่าทางมหาวิทยาลัยเองก็ต้องการคนที่สามารถดูแล นศ ทุกระดับชั้นได้ โดยเฉพาะ ป โท และ เอก แต่ส่วนใหญ่ คนที่จบเอกใหม่ๆจะไม่มีตรงนี้ เพราะฉะนั้นก็อาจจะต้องทำ postdoc ต่อหลังจาก ป เอก เพื่อหา ประสบการณ์เพิ่ม อีกอย่างที่ทางมหาวิทยาลัยคาดหวังคือคุณสามารถที่จะสร้างชื่อให้ตัวเองและมหาวิทยาลัยได้ เพราะฉะนั้น service นอกมหาวิทยาลัยก็สำคัญ เช่น เป็น reviewer ของจอนัลดีๆ หรือเคย organize คอนเฟอเร้นอะไรหรือไม่

ต่อมาเป็น....ปริญญาเอกของคุณมากจากที่ไหน ถ้ามาจากมหาวิทยาลัยที่ดี คุณจะมีภาษีมากกว่า (แต่หลังจากเข้าไปแล้ว ก็อยู่ที่ performance) และเคยได้รับรางวัลระดับชาติ หรือนาๆชาติหรือไม่ อันนี้สำคัญตอนขอ funding เพราะเข้าจะดูว่าคุณเป็นใคร มาจากไหน แล้วมี performance โดยรวมอย่างไร

และที่สำคัญมากๆ (เกือบที่สุด) คือ connection เพราะส่วนใหญ่แล้ว การรับเข้าทำงานจะอาศัยว่าเรารู้จักใครและใครเขียน recommend ให้เรา ถ้ามีคอนเนคชั่นกับทางผู้ที่สำภาษณ์เรา ทุกอย่างจะง่ายขึ้น เพราะฉะนั้นใครว่าฝรั่งไม่มีเส้น อันนี้ไม่จริง แต่เส้นอย่างเดียวไม่พอ เขาดูความสามารถด้วย การสร้าง connection ง่ายๆคือเริ่มจากที่ supervisor ของคุณทั้ง ป โท และ เอก และหาเอาตาม conference ต่างๆ หรือ หาจากที่ supervisor ของคุณแนะนำ เพราะฉะนั้น อย่าพยายามมีปัญหากับ supervisor ถ้าไม่จำเป็น

หลักๆก็ตามที่บอกครับ ที่เหลือก็คือดวง บางทีมีตำแหน่งเปิด เรา qualify  ทุกอย่าง แต่ไม่ได้งาน ก็มีเยอะ เพราะเข้าไม่บอกเราว่าจริงๆเขามีคนของเขาอยู่แล้ว หรือ บางครั้งเราคิดว่าเราไม่ตรงกับที่เขาต้องการ แต่กลับได้งาน เพราะเขามีอะไรที่ต้องการในใจแต่ไม่ได้เขียนไว้ในประกาศ เพราะเหตุผลต่างๆนาๆ อย่างผมเอง จบมาก็ทำ postdoc อยู่ 7 เดือน ก่อนได้ตำแหน่ง assistant prof. แต่....แต่ละคนก็ต่างกันไปครับ

หวังว่าจะได้ประโยชน์จากการอ่านอะไรยาวๆแบบนี้บ้างนะครับ อิอิอิ