คงต้องขออธิบายให้ครอบคลุม ยาวนิดนะครับ แต่ก็เป็นความจริงที่ควรรู้ สำหรับคนรักไผ่นะครับ

ไผ่ในโลกนี้มี1575ชนิด ถ้าแบ่งตามลักษณะของเหง้าจะแยกได้เป็นสองกลุ่ม คืดกลุ่มแบบเป็นกอ(sympodial or clumped bamboo) และแบบลำเดี่ยว (monopodial or running bamboo). แต่ก็มีอีกประเภทที่เป็นกอแต่ลำจะห่างกันที่เรียกว่าopen clump ครับ

ไผ่ยักษ์น่าน จะอยู่ในกลุ่มเป็นกอ(sympodial)นะครับ
ไผ่ยักษ์น่าน มีชื่อทางพฤกษศาสตร์ว่า Dendrocalamus giganteus ในเมืองไทยมีการนำเข้ามาทำการตลาดในชื่อไผ่ปักกิ่ง เล่นราคากันตั้งแต่สามพันต่อกิ่งเมื่อสองสปีก่อน ตอนนี้ในชื่อปักกิ่งลดลงมาอยู่ที่500-700บาทต่อกิ่ง
ส่วนยักษ์น่านจากต้นตำหรับคุณโต้งเมืองน่านเห็นว่าราคาขยับขึ้นมาจาก300บาทต่อกิ่มา้ป็น4-500บาทแล้วครับ

Dendrocalamus giganteus มีถิ่นกำเนิดแถบมณทลยูนานอถบสิบสองปันนาเป็นครั้งแรก ในปัจจุบันพบปลูกทั่วไปในแถบร้อนชื้นทั่วโลกตั้งแต่ยูนานพม่าอินเดียลาวไทยศรีลังกามาเลเซียฟิลิปปินส์อินโดนีเซีย. แถบลาตินอเมริกาพบว่ามีการนำไปปลูกได้ตั้งแต่ตอนใต้ของเม็กซิโกไล่ลงนิการากัวคอสตาริกาเวเนซูเอล่าโคลัมเบียบราซิล ลงไปจนถึงตอนเหนือของอาเจนติน่า พบว่าขนาดของลำใหญ่และเจริญงอกงามได้เต็มที่ตามขีดความสามารถของสายพันธ์นี้ ศก.ของลำระดับหายใจของคน(1.5-2เมตร) ประมาณ10-12-14นิ้วขึ้นอยู่กับอายุของกอและสภาพแวดล้อม(ดินแดดน้ำ)ของพื้นที่ที่ปลูกนะครับ

ที่ต้องบอกเรื่องพื้นที่ของการปลูกDendrocalamus giganteusทั่วไปเช่นนี้เพราะอยากให้ท่านพิจารณาเองว่าในพื้นที่ของท่านจะสามารถปลูก
Dendrocalamus giganteus ได้หรือไม่

-ที่บอกว่าDendrocalamus giganteusปลูกได้เฉพาะป่าเขาสูงนำไปปลูกต่างถิ่นจะไม่โต อันนี้ไม่จริงนะครับ  ขึ้นอยู่กับดินแดดน้ำในพื้นที่ของท่านนะครับ (เรื่องอุณหภูมสำหรับไผ่กลุ่มเป็นกอจะไม่ชอบอากาศเย็นจัดประมาณว่ามีหิมะคือทนหนาวไม่ได้ แต่จะชอบแบบร้อนชื้นนะครับ ซึ่งจะต่างจากไผ่แบบลำเดี่ยวจะชอบอากาศเย็นและทนความหนาวแบบมีหิมะได้ ไม่ชอบอากาศร้อนครับ)
-การปลูกไผ่Dendrocalamus giganteusหรือรวมทั้งไผ่ชนิดอื่นส่วนใหญ่ ถ้าดินแดดน้ำเหมาะสมจะใช้เวลาประมาณ4-5ปีก็จะสามารถส่งหน่อที่มีขนาดโตเต็มวัย นั่นคื่อเมื่อหน่อมีขนาดโตก็จะส่งหน่อบินและกลายเป็นลำที่โตเต็มวัยต่อไป
คือขนาดของลำขึ้นอยู่กับขนาดของหน่อในปีนั้นๆและลำของปีนั้นๆก็จะโตแค่นั้นนะครับ จะไม่โตขยายขนาดเหมือนไม้ยืนต้นนะครับ  และปกติลำไผ่จะมีอายุของลำ(ไม่ใช่อายุของสายพันธ์)ประมาณ10-12ปีแค่นั้น พูดง่ายๆว่า นับตั้งแต่แทงหน่อโตเป็นหน่อบินและโตเป็นลำไผ่ลำนั้นๆจะมีอายุ10-12ปีก็เสื่อมสลาย(อย่าเข้าใจผิดกับเรื่องอายุขัยของไผ่Dendrocalamus giganteusที่มีอายุประมาณ40-50ปีก็จะออกดอก นะครับ_ส่วนออกดอกแล้วตายหรือไม่ตายยกกอหรืออย่างไรนั้นเรื่องมันยาวขอละไว้เพียงนี้ก่อน
-ที่ว่าซื้อต้นเล็กราคาหลักร้อยหลักพันไม่ค่อยรอดหรือรอดก็ไม่โต คงต้องอยู่ที่สภาพแวดล้อมที่ปลูก(ดิน แดดน้ำ)นะครับ คงไม่ได้ขึ้นอยู่กับราากิ่งพันธ์ว่าแพงหรือถูกนะครับ
-การแยกเหง้าหรือขุดเหง้าของต้นไผ่ที่โตเต็มวัยเพื่อไปปลูก ก็ต้องบำรุงดูแลและใช้เวลาในการสร้างระบบรากระบบกอไม่ต่างจากการซื้อกิ่งพันธ์ไปปลูกคือต้องใช้เวลา4-5ปีก่อนที่จะเจริญเติบโตเป็บลำที่โตเต็มวัย และ/หรือมีลำที่โตเต็มวัยในกอเดียวกันเยอะๆที่ดูอลังการณ์งานสร้างครับ

ไผ่มีสิ่งที่ต้องค้นคว้าวิจัยอีกเยอะครับ อาจเป็นเพราะว่าเขามีมากมายหลากหลายชนิด แต่ละชนิดก็มีคุณลักษณะแตกต่างกันไป ผมเองก็รักไผ่ปลูกไผ่มาเยอะมีทั้งสมหวังล้มเหลวโดนหลอกฯลฯ จนต้องศึกษาเอาจริงกับไผ่จนที่บ้านเขาเรียกว่าบ้าไผ่ไปแล้ว(ปล.กำลังรวบรวมข้อมูลเขียนหนังสือเกี่ยวกับไผ่ในโลกด้วยครับ)

ส่วนเรื่องกิ่งพันธ์ไผ่แต่ละชนิดจะว่าถูกหรือแพงคงเป็นเรื่องของอุปสงค์และอุปทานของกิ่งพันธ์บวกการตลาดครับ ผมเองรักไผ่และชอบไผ่แต่ก็ยังรู้สึกว่าราคากิ่งพันธ์ไผ่โดยเฉลี่ยแล้วมันแพงเกินไปเทียบกับวิธีการขยายพันธ์ไผ่ที่ง่ายๆ และมีหลากหลายวิธีในการขยายพันธ์ไผ่ (ไม่มีพืชชนิดใดในโลกที่ขยายพันธ์ได้ง่าย และมีหลากหลายวิธีในการขยายพันธ์เหมือนไผ่แล้วครับ). Dendrocalamus giganteus แค่ตัดกิ่งเล็กๆมาจิ้มดินก็ได้กิ่งพันธ์1กิ่งแล้วครับไม่นับวิธีอื่นๆที่ง่ายไม่ต่างกัน
คือต้องส่งเสริมให้คนมีความรู้เรื่องไผ่อย่างแท้จริง ก่อนที่จะชวนคนมาปลูกไผ่ให้เยอะๆครับ


สำหรับDendrocalamus giganteus ผมปลูกที่อุบลราชธานีมาสามปีแล้ว ได้เห็นหน่อขนาดเส้นรอบวง8นิ้ว(ลำที่มีเส้นรอบวง8นิ้ว)  ศก.5-6นิ้วครับคาดว่าปีต่อไปน่าจะได้เห็นศก6-8นิ้ว และคิดว่าอีกไม่เกืน3-4ปีDendrocalamus giganteus ที่สวนผมก็คงโตไม่แพ้ที่น่านละครับ แต่อย่างไรก็ตามอัตราการเติบโตขึ้นอยู่กับดินแดดน้ำในบริเวณที่ปลูกเป็นสำคัญครับ ในสวนผม ผมลองปลูกพร้อมๆกันคนละจุด จุดแรกดูแลน้ำสม่ำเสมอปุ๋ยตามระยะเวลา ก็ตอบสนองสิ่งที่เราทำคือโตให้เราชื่นใจ แต่อีกจุดผมใจแข็งไม่ทำอะไรให้เทวดาเลี้ยงให้ ผลก็ต่างกับลิบลับครับ


เรื่องที่น่าสนใจของไผ่มีมากมาย ไม่สามารถสรุปสั้นๆได้ครับ
มีอะไรสงสัยเกี่ยวกับไผ่ถามมาได้ครับ ที่ผมตอบมานี้ก็แค่อยากให้เข้าใจข้อเท็จจริงเรื่องไผ่ตามประเด็นที่ท่านถาม ไม่อยากให้เข้าใจผิดเรื่องไผ่ และไม่ได้มีความประสงค์จะขัดคอใครนะครับ แค่อยากแลกเปลี่ยนและอยากให้คนปลูกไผ่เยอะๆครับ


ขอให้สนุกกับการปลูกไผ่ครับ.